De geschiedenis van de modeweek
De geschiedenis van Fashion Week onthult -achtige flair bij elke beurt. Weelde en elitisme zijn tot op de dag van vandaag bepalende kenmerken van catwalkshows gebleven, zonder enige aandacht voor de mogelijke gevolgen. Van socialites tot runcrew, alle individuen komen samen in dienst van de extreme retailervaring.
Naarmate de tijd verstrijkt, worden modeshows steeds spectaculairder. Op zijn best biedt mode een voertuig voor zelfexpressie en verbinding, maar in het slechtste geval doet de industrie meer kwaad dan goed voor de planeet en haar mensen. Is er een manier om de creativiteit en opwinding van Fashion Week te behouden zonder schade aan te richten?
De oorsprong van de modeweek
Een van de eerste tekenen van een modeweek of seizoenscollectie uit de geschiedenis is terug te voeren op modeontwerper Charles Frederick Worth. Hij begon ontwerpen te tonen aan klanten in Parijs en was de eerste die echte vrouwen in dienst nam om zijn kledingstukken te laten zien. Daarvoor werden modepoppen en miniatuurversies van de ontwerpen genaaid of gemaakt met papier om klanten een idee te geven van het eindproduct.
Deze "feesten" met levende modellen gingen door vanaf het einde van de 19e en het begin van de 20e eeuw en werden ook wel "salonshows." Gehouden in Europese steden zoals Parijs, bleven de evenementen privé en alleen voor een elite klantenkring. Al snel werden "modeparades" geïntroduceerd en, hoewel nog steeds exclusief, waren ze wat formeler. Modellen zouden door topklanten paraderen terwijl ze werden geïntroduceerd via een nummer dat overeenkwam met het ontwerp dat ze droegen. Deze eerdere shows waren veel meer gericht op het proces van het verkopen van kleding, ook al gaven de ontwerpers dat niet graag toe. Paul Poiret en Lucile (Lady Duff-Gordon) hielpen deze evenementen te leiden naar de modeshows die we vandaag kennen door strategisch gasten uitnodigen en met fanfare bedekken. Beide ontwerpers maakten van deze shows op hun eigen manier sociale, creatieve en hoogwaardige ervaringen.
De officiële lancering van Fashion Week
Kort daarna begonnen warenhuizen het idee van modeshows over te nemen, en de Ehrich Brothers hielden de eerste Amerikaanse show in 1903. Ontwerpers, winkels en merken bleven onafhankelijk evenementen organiseren, waardoor de pers in de mix kwam en de modeshows nog meer werden verheven. De meeste klanten en journalisten zouden naar Parijs reizen om de collecties van hun favoriete ontwerpers voor het volgende seizoen te bekijken; de Tweede Wereldoorlog maakte het echter ongelooflijk moeilijk voor deze traditie om door te gaan. In 1943 werden de regelmatig geplande shows geannuleerd vanwege de nazi-bezetting.
Terwijl de oorlog voortduurde, modepublicist Eleanor Lambert gemaakt mode geschiedenis door deze kans te grijpen om Amerikaanse ontwerpers te promoten. In een poging om zo efficiënt mogelijk te blijven, nodigde ze media uit voor een 'New York Press Week', waarmee ze de Fashion Week creëerde die we vandaag kennen. Twee jaar na deze baanbrekende week begon de Chambre Syndicale de la Haute Couture ontwerpers te verplichten seizoenscollecties te maken.
In 1958, onder de Nationale Kamer van Italiaanse Mode, werd Milaan de tweede stad die een Fashion Week organiseerde. Paris Fashion Week werd in 1973 officieel georganiseerd door de Franse modefederatie en in 1984 volgde de British Fashion Council met de oprichting van London Fashion Week. Vanaf het begin van de jaren negentig vonden er verschillende gesponsorde Fashion Weeks plaats, die uiteindelijk leidden tot de Modeweken in de "Big Four" steden (en verder) die we vandaag kennen.
De opstand tegen milieu-impact en uitsterven
Hoewel er een enorme toename is in de aandacht voor de ecologische voetafdruk van mode, onlangs opgemerkt dat er heel weinig is nagedacht over de impact van Fashion Week. Dit besef heeft voor mij persoonlijk als een wake-up call gediend, want als ik bedenk wat er allemaal komt kijken bij een modeshow die minder dan vijf minuten duurt, tollen mijn hoofd rond. Uitnodigingen worden verstuurd, verlichting wordt opgezet, uitgebreide decors worden neergezet en gasten worden vanuit de hele wereld ingevlogen.
Fashion Weeks zijn het ultieme voorbeeld van verspillend consumentisme in de moderne tijd, vooral gezien het feit dat veel van deze kledingstukken niet per se te koop zijn. Tamara Cincik, de oprichter en CEO van Fashion Roundtable vat het goed samen: “Modeshows worden verondersteld te wijzen op de toekomst, en als ze het feit negeren dat we in ongelooflijk gevaarlijke tijden leven... wat zeggen [ze] dan over de toekomst?"
Met de opkomst van internet en de obsessie voor sociale media hebben ontwerpers echter de druk gevoeld om hun bezoekers levensgrote evenementen te bieden. Van ingewikkelde decors tot extravagante locaties, modeshows zijn misschien uit de hand gelopen. Een goed voorbeeld hiervan is de lente/zomer 2020-show van Saint Laurent in juli van dit jaar. Het merk zette zijn winkel op een verborgen strand in Malibu en schond meerdere milieuregels die "de kwetsbare natuurlijke hulpbronnen van Malibu beschermen", aldus Hoewel het moederbedrijf van Saint Laurent, Kering, openhartig was over het streven naar meer duurzame normen, heeft het Franse label duidelijk niet de bericht. Schandalige gebeurtenissen zoals deze hebben geduwd Extinction Rebellion, een organisatie opgericht in 2018, om op te roepen tot een boycot van London Fashion Week. Hoewel de beweging het meest actief is in het VK, heeft ze binnen de hele industrie voor opschudding gezorgd.
Sommigen bekritiseren Fashion Weeks ook vanwege hun ouderwetse manier van doen en beweren dat de bijeenkomsten niet langer relevant zijn. In pogingen om bij de tijd te blijven, hebben ontwerpers zoals Tommy Hilfiger collecties gemaakt die klaar zijn voor aankoop zodra de modellen de catwalk opgaan. Bovendien is de onzekerheid over de toekomst van Fashion Week tot een hoogtepunt gekomen met deze huidige NYFW die slechts vijf dagen beslaat, in plaats van de typische acht. Met veel ontwerpers die buitenspel zijn gezet (inclusief duurzame collecties), vragen velen zich af of Fashion Week, zoals we die vroeger kenden, voorgoed voorbij is. Net als veel andere evenementen die vroeger het hoogtepunt van hun branche waren (denk aan #OscarsSoWhite-achtige schandalen), lijken jongere generaties veel minder geïnteresseerd in wat het 'establishment' te zeggen heeft.
"Ik denk gewoon niet dat de klant van de ontwerper zo in de seizoenen koopt", zegt Cincik over Fashion Week. "Ik denk dat de industrie de nieuwe consument moet inhalen en dat er een heel grote herijking moet plaatsvinden."
Hoewel dit allemaal nogal somber klinkt, ligt de hoop bij bedrijven als project, de producent van spraakmakende modeshows voor merken als Chanel, Prada en Tom Ford. Project schrijft duurzaamheidssucces toe aan hun jonge team die zich concentreren op details zoals het huren van stukken in plaats van kopen en weggooien, het recyclen van gebruikte items en het ruilen voor efficiënte LED-verlichting. Mede-oprichter van Fashion Revolution, Orsola de Castro, gelooft dat meer van deze stappen naar duurzaamheid de sleutel tot succes zijn. De ontwerper en mede-oprichter verklaarde onlangs op de website dat hoewel ze het eens is met de gevoelens van Extinction Rebellion, het veranderen van de aard van Fashion Week is het antwoord, niet het ontmantelen allemaal samen.
Dus, zal de industrie proberen haar eigen systeem te herzien? Zullen modeleiders blijven proberen een vierkante pin in een rond gat te passen? Zullen we ontwerpers weer zien vertakken in hun eigen onafhankelijke shows? Of kan de industrie samenkomen voor het grotere goed? Ik denk dat we het zullen ontdekken.
