De huidige bevolking van de aarde is bijna 7,6 miljard mensen en groeit.Het zal naar verwachting meer dan 8 miljard bereiken in 2025, 9 miljard in 2040 en maar liefst 11 miljard in 2100. De bevolking groeit snel, veel sneller dan het vermogen van onze planeet om het te ondersteunen, gegeven de huidige praktijken.
Overbevolking wordt in verband gebracht met negatieve ecologische en economische gevolgen, variërend van de gevolgen van overbebouwing, ontbossing en waterverontreiniging tot eutrofiëring en opwarming van de aarde. Hoewel er veel positieve stappen worden gezet om de duurzaamheid van mensen op onze planeet beter te waarborgen, heeft het probleem van het hebben van te veel mensen het moeilijker gemaakt om duurzame oplossingen te vinden.
Overbevolking, kort omschreven
De term overbevolking wordt gebruikt om een situatie te beschrijven waarin de wereld of het gebied een bevolking heeft die zo groot is dat de mensen eronder lijden. Met andere woorden, de bevolking overschrijdt de draagkracht van de regio of planeet - het aantal mensen, andere levende organismen of gewassen dat kan worden onderhouden zonder aantasting van het milieu. Hun lijden kan bestaan uit een tekort aan voedsel, beperkte toegang tot gezondheidszorg en andere openbare diensten, overbevolking en hoge werkloosheid.
Oorzaken van overbevolking
Overbevolking wordt grotendeels toegeschreven aan trends die voortkomen uit een piek in geboortecijfers in het midden van de 20e eeuw. Overbevolking van specifieke locaties kan ook het gevolg zijn van migratie. Vreemd genoeg kan de overbevolking van een gebied optreden zonder een netto bevolkingstoename. Het kan het gevolg zijn van een bevolking met een economie die afhankelijk is van export die haar draagkracht ontgroeit, in combinatie met kleine veranderingen in migratie. Dit wordt "demografische beknelling" genoemd.
Milieueffecten van overbevolking
De relatie tussen overbevolking en milieueffecten is vaak onderling gerelateerd en complex. Hieronder staan enkele van de belangrijkste uitdagingen op het gebied van duurzaamheid in verband met overbevolking. Omwille van de eenvoud worden ze apart vermeld, maar begrijp dat de verbanden ertussen ingewikkeld zijn, waardoor ze moeilijker te beheren zijn.
Gevolgen voor de landbouw
Een groeiende landbouwbasis om een groeiende wereldbevolking te voeden, brengt zijn eigen complicaties met zich mee. Naarmate de wereldbevolking toeneemt, is er meer voedsel nodig. Aan dergelijke maatregelen kan worden voldaan door intensievere landbouw of door ontbossing om nieuwe landbouwgronden te creëren, wat op zijn beurt negatieve gevolgen kan hebben. Landbouw is verantwoordelijk voor ongeveer 80 procent van de ontbossing wereldwijd.
De opbrengst van bestaande landbouwgrond kan worden verhoogd door intensieve landbouw om onze snelgroeiende bevolking te voeden. Deze aanpak wordt gekenmerkt door een beroep op mechanisatie, pesticiden en kunstmest. Dergelijke praktijken kunnen in verband worden gebracht met bodemerosie of -uitputting. Volgens het Wereld Natuur Fonds zou de hoeveelheid land die de afgelopen 50 jaar wereldwijd is gebruikt en verlaten, gelijk kunnen zijn aan de hoeveelheid land die vandaag wordt gebruikt.Bovendien is de afvoer van overtollige meststoffen in de landbouw een van de hoofdoorzaken van eutrofiëring, die het water uitput van zuurstof en resulteert in aanzienlijke negatieve gevolgen voor het zeeleven.
Ontbossing
Ontbossing leidt op zijn beurt tot een verminderd vermogen om CO2 vast te leggen, waardoor het broeikasgasprobleem erger wordt. Ontbossing wordt ook sterk geassocieerd met verlies van leefgebied en uitsterven. Landbouw, zoals hierboven vermeld, is verantwoordelijk voor bijna 80% van de wereldwijde ontbossing. Nog eens 14 procent wordt toegeschreven aan houtkap, 5 procent aan het verzamelen van brandhout en de rest is het gevolg van andere oorzaken.
De toename van de menselijke bevolking houdt verband met al deze ontbossingsdruk. Meer mensen betekent dat we meer voedsel, meer houtproducten en meer brandhout nodig hebben.
Eutrofiëring
Landbouwafvoer is een van de hoofdoorzaken van eutrofiëring, de aanwezigheid van overmatige voedingsstoffen in verkwistende lichamen, zoals grote zakken zoals de Dode Zone van de Golf van Mexico. Wereldwijd zijn er meer dan 400 mariene 'dode zones' veroorzaakt door eutrofiëring, die samen een gebied beslaan dat zes keer zo groot is als Zwitserland.
Eutrofiëring veroorzaakt de dichte groei van planten die zuurstof verbruiken, wat resulteert in de dood van waterdieren. Andere belangrijke bronnen van eutrofiëring zijn de industrie en de riolering - beide gerelateerd aan bevolkingsgroei. De kosten van het bemiddelen van eutrofiëring in de VS werden in 2013 geschat op meer dan $ 2,2 miljard per jaar. Recent onderzoek wijst uit dat er andere belangrijke effecten zijn dan voedselproductie, zoals kleding en de productie van gefabriceerde goederen. De productie van katoen of linnen kan bijvoorbeeld directe landbouweffecten met zich meebrengen. Het gebruik van fossiele brandstof voor elektrische productie om fabrieken van stroom te voorzien, veroorzaakt ook emissies van bijproducten van verbranding, die uiteindelijk door regenwater door de oceanen kunnen worden geabsorbeerd.
Verlies van zoet water
Hoewel er veel water op de planeet is, is het een schaars goed. Slechts 2,5 procent van de waterbronnen is zoet water en slechts een klein deel daarvan is beschikbaar als niet-verontreinigd drinkwater.
Een van de bijproducten van de bevolkingsgroei is de druk op de zoetwatervoorziening. "Waterstress" wordt gedefinieerd als een geval van vraag die groter is dan het beschikbare aanbod van geschikt water. Volgens een rapport lijdt ongeveer 40 procent van de wereldbevolking aan waterschaarste, en dat aantal zal naar verwachting in 2030 omhoogschieten, aangezien de wereldwijde vraag naar water met 50 procent toeneemt.Een andere commentator verwacht dat 2/3 van de wereldbevolking tegen 2025 met watertekorten zal leven, wat hij toeschrijft aan de bevolkingsgroei. Bedenk ook dat de bevolkingsgroei het snelst is in delen van de wereld waar al veel vraag is naar water, zoals Afrika en Azië.
Opwarming van de aarde
De groei van de menselijke bevolking en de klimaatverandering zijn hand in hand gegaan nu het gebruik van fossiele brandstoffen is geëxplodeerd om geïndustrialiseerde samenlevingen te ondersteunen. Meer mensen maken een grotere vraag naar olie, kolen, gas en andere energiebronnen nodig die van onder de aarde worden gewonnen oppervlak dat bij verbranding kooldioxide (CO2) in de atmosfeer uitspuugt, waardoor warme lucht als een broeikas binnenin wordt vastgehouden. Het meeste verbruik van fossiele brandstoffen komt uit ontwikkelde landen.Het is een ontnuchterende gedachte dat de meeste ontwikkelingslanden streven naar vergelijkbare industriële economieën terwijl ze economische groei ervaren, waardoor de CO2-uitstoot in de atmosfeer verder toeneemt.
Ontbossing is een ander belangrijk onderdeel van de uitstoot van broeikasgassen. Wereldwijd slaan bossen meer dan twee keer zoveel koolstofdioxide op als in de atmosfeer.Terwijl bossen worden gekapt en verbrand, komt die CO2 vrij in de atmosfeer, goed voor naar schatting 12 procent van de totale productie van broeikasgassen.
Vooruitzichten voor overbevolking en duurzaamheid
Er zijn genoeg problemen te overwinnen. Duidelijk initiatieven om naar over te stappen schone energiebronnen zoals zonne-energie, landbouwpraktijken verbeteren, waterbronnen beter beheren en de principes van de circulaire economie volledig omarmen, zullen ons helpen de impact van de bevolkingsgroei te verzachten. Aan de andere kant van het spectrum zullen beleidsmaatregelen die gezinsplanning, onderwijs, gendergelijkheid en andere maatregelen om de bevolkingsgroei te helpen vertragen, de druk op de planeet helpen verminderen. Neem de tijd om de problemen te begrijpen en ondersteun beleid dat een verschil zal maken.
