Soms maakt Hollywood films om een belangrijk verhaal te vertellen binnen onze gedeelde geschiedenis. Soms is het om visuele aanwezigheid te geven aan een onbekend oorlogsverhaal of om gewoon visceraal te entertainen. Maar andere keren is het om een politieke agenda te pushen en perspectieven te veranderen.
Maar niet alle propaganda wordt op dezelfde manier gemaakt. Soms is propaganda verschrikkelijk en verraderlijk omdat het tegen de kijker liegt over belangrijke feiten of geschiedenissen. Andere keren is propaganda gewoon dwaas - denk aan Tom Cruise in Top Gun. Dit zijn 10 films die om de een of andere reden geweldig werk hebben geleverd door de realiteit te verdraaien.
Geboorte van een natie
Een van de eerste grote propagandafilms, Geboorte van een natie portretteert de Ku Klux Klan (KKK) als moedige verdedigers van de samenleving, die strijden om de goede strijd te voeren tegen de kwaadaardige "zwarten" die het zuiden ontsieren.
Zucht... moet er nog iets gezegd worden over deze afschuwelijke film? Helaas was het een kaskraker bij de release.
Propagandadreiging: ernstig
De groene baretten
De groene baretten is de definitie van verraderlijke propaganda. De film is speciaal tot stand gekomen omdat John Wayne in 1968 last had van het anti-oorlogsgevoel in het land. Met de steun van het Pentagon en de goedkeuring van president Lyndon Johnson, werd de film gemaakt met de... specifieke intentie bestaande opvattingen over de oorlog tegen te gaan.
Aan het begin van de film krijgt een journalist die sceptisch staat tegenover de oorlog een lezing van een Amerikaanse Special Forces. soldaat die het conflict in Vietnam in sterk simplistische bewoordingen afschildert als een strijd voor vrijheid tegen communistische krachten. Later reist de journalist naar Vietnam, waar hij getuige is van de Amerikaanse strijdkrachten die deelnemen aan humanitaire acties, terwijl de vijand pleegt brutaal geweld (alsof de Amerikanen nooit hebben deelgenomen aan brute gewelddaden tegen) burgers). Uiteindelijk realiseert de journalist zijn ideologische fouten en keert hij zijn eerdere verzet tegen het conflict terug. (In de film wordt niet gesproken over de miljoenen dode Vietnamezen of Agent Orange of het bombarderen van burgerdorpen.)
De groene baretten neemt een buitengewoon complex conflict en reduceert het tot een simplistische tweedeling van goed en kwaad, waarbij de VS natuurlijk de kant van het goede is. Het meest opvallende is echter wat de film achterwege laat. Naast het eerder genoemde weglaten van burgerslachtoffers, wordt in de film ook weggelaten dat de oorlog is begonnen op een leugen met de Golf van Tonkin-incident, de wreedheden begaan door Amerikaanse troepen en de onverschilligheid van een groot deel van de Vietnamese burgerbevolking voor hun eigen conflict. Dit alles naast het overdrijven van de dreiging die uitging van de Sovjets. Een kijker die naar deze film kijkt, die verder geen informatie over de oorlog heeft gekregen, zou een zeer eenzijdig beeld van het conflict hebben.
Propagandadreiging: ernstig
24
De 24 televisieseries met Keifer Sutherland in de hoofdrol, hoewel technisch gezien geen film, is niettemin een voorbeeld van Hollywood-propaganda op zijn best. In de serie neemt geheim agent Jack Bauer het op tegen een eindeloze parade van terroristen, en tijdens de loop van meerdere seizoenen moest hij terroristen herhaaldelijk martelen om informatie te vinden. Meestal was het de locatie van een bom die op het punt stond te ontploffen.
24 verdient de twijfelachtige onderscheiding om deze lijst te maken vanwege het heersende wereldbeeld dat zo actueel was na 9/11. Het was een wereldbeeld van opsluiting voor onbepaalde tijd, waarin marteling noodzakelijk was, en alle moslims waren terroristen. Als entertainment - en meer verontrustend, erg populair entertainment - bevestigde het de legitimiteit van een bepaald wereldbeeld voor miljoenen Amerikanen, behalve dat dit wereldbeeld was gebaseerd op een absurd fictief verhaal constructies.
Helaas leidde deze 'eenvoudige hersenloze televisieshow' uiteindelijk tot een inspirerende episode van marteling binnen onze regering, waarbij CIA-agenten zich naar het personage van Jack Bauer schikten. Helaas hielp deze show ook bij het vormen van de politieke meningen van meer dan één persoon die we toevallig kenden.
Propagandadreiging: ernstig
Winter soldaat
Deze documentaire uit 1972 toont de getuigenissen van Amerikaanse soldaten over oorlogsmisdaden in Vietnam. Winter soldaat maakt deze lijst omdat het uniek is dat deze film, in plaats van pro-oorlogspropaganda aan te bieden, anti-oorlogspropaganda biedt. Terwijl Amerikaanse soldaten zeer zeker deelnamen aan oorlogsmisdaden, en hoewel deze misdaden systematisch ondergerapporteerd werden, en hoewel deze film lof verdient voor het blootleggen van enkele van deze misdaden, is de film ook kritiekloos in de release van dit informatie. Dat wil zeggen dat veteranen met een tandje bijsteken op een podium kwamen en het publiek zeer gedetailleerde verslagen gaven van vreselijke burgers moorden gepleegd door Amerikaanse troepen, maar er was geen onderzoek naar de juistheid van deze beweringen, die vaak als feit werden beschouwd.
De film was zeer controversieel omdat critici ruzie maakten over de vraag of alles wat in de film werd gepresenteerd echt waar was, en dit is zeer problematisch. Wanneer u Amerikaanse soldaten aanklaagt voor het plegen van oorlogsmisdaden, moet u uw bewijs laten verifiëren.
Kortom, deze film overspoelt de kijker met al deze verontrustende verhalen en gruwelijke beschrijvingen in de hoop een sterk emotioneel koord te raken, zonder enige begeleidende uitleg of nuance. Uiteindelijk is liberale propaganda net zo slecht als extreemrechtse propaganda.
Propagandadreiging: ernstig
Blackhawk Down
Deze film uit 2001 over Army Rangers die worden belegerd in Mogadishu is intens gewelddadig en zou voor de toevallige toeschouwer een gruwelijke weergave van oorlog zijn. Behalve dat voor veel jonge mensen die deze film kijken, de reactie is om uiteindelijk aangetrokken te worden tot de strijd. Blackhawk Down schetst een intens romantisch beeld van gevechten met hoge intensiteit: Soldiers in a brotherhood of arms, een meeslepende partituur voor elke gevallen kameraad, en een slagveld dat je je kunt voorstellen dat je navigeert terwijl je vijandige jagers uitschakelt als ze maar een beetje meer waren fit.
Voeg wat simplistische stereotypen van Somalische krijgsheren en zware doses Amerikaans patriottisme toe met slow-motionbeelden van de Amerikaanse vlag die in de wind wappert, en een een stel zeer "cool" uitziende commando's, en je zou deze film gemakkelijk kunnen verlaten zonder te denken dat oorlog verschrikkelijk is, maar dat je wordt omringd door honderden gewapende Somaliërs in de Vecht tegen Mogadishu was leuk.
Propagandadreiging: matig
Rode Dageraad
Afbeelding met dank aan Amazone
Rode Dageraad speelt veel volwassen acteurs als tieners (onder andere Patrick Swayze en Charlie Sheen) die middelbare scholieren zijn die zich terugtrekken in de bergen wanneer Amerika wordt binnengevallen door Russen en Cubanen. Vanuit de bergen voeren ze een guerrillacampagne tegen de vijandelijke troepen.
Rode Dageraad staat vooral symbool voor een bepaald type film dat in de jaren tachtig gangbaar was, waarbij de Russen werden gereduceerd tot een kwaadaardige karikatuur, en het idee van de Sovjet-dreiging was onwankelbaar versterkt. In hoeverre het collectieve werk van heel Hollywood van de jaren tachtig heeft bijgedragen aan het versterken van de paradigma's van de Koude Oorlog is een onmogelijke vraag, maar films als Rode Dageraad nooit geholpen.
Rode Dageraad is zo over de top belachelijk dat het moeilijk is om te weten waar te beginnen. Het meest absurde is het idee dat deze tieners, zonder formele militaire opleiding maar met veel Amerikaanse moed, in staat zijn het Sovjetleger zelf aan te pakken... en te winnen. Rode Dageraad is een belangrijke film als cultureel artefact van een vreemde periode in de Amerikaanse geschiedenis, en propaganda in die zin dat het een conservatief nationalistisch wereldbeeld versterkt.
Propagandadreiging: matig
Heldendaad
US Navy foto door Chief Mass Communication Specialist Kathryn Whittenberger [Public domain], via Wikimedia Commons
Heldendaad is een actiefilm die in samenwerking met de U.S. Navy is gemaakt en waarin de Navy SEALs worden geprofileerd. In feite zijn veel van de acteurs in de film zijn echte SEAL's. De film is echter niet veel meer dan een eerbetoon aan soldaten van de Navy Special Forces die zich voordoen als een echte amusement. De film faalt zelfs in zijn basismissie als bruikbare actiefilm. Heldendaad is niet meer dan een rekruteringsvideo van de marine die in de bioscoop werd uitgebracht.
Propagandadreiging: minimaal
Top Gun
Corbis via Getty Images
Deze Tom Cruise-actiefilm uit 1968 over jachtpiloten van de marine op de beruchte Top Gun-school is een andere film die niet veel meer is dan een wervingscampagne van twee uur voor het leger. De rekruteringen van de marine zouden na deze film omhooggeschoten zijn - waarom zouden ze dat niet doen? Potentiële rekruten hebben geleerd dat als je je aanmeldt voor het jachtpilootprogramma van de marine, je mag rijden rond op een motor, flirt met mooie vrouwelijke instructeurs en speel volleybal met je shirt uit. (Ik vraag me af hoeveel rekruten teleurgesteld waren toen ze hoorden dat toelating tot het gevechtspilootprogramma buitengewoon moeilijk is en dat voor degenen die instapten, zich gedragen als een "buitenbeentje" zoals Tom Cruise deed in de film en langs de verkeerstoren vliegen is een snelle manier om uit de Marine.)
Natuurlijk, uiteindelijk Top Gun is dwaze, ongevaarlijke propaganda en, belangrijker nog, zo duidelijk gemanipuleerd tegen elke schijn van het echte leven, dat waarschijnlijk niemand het serieus heeft genomen.
Tenminste, we hopen dat dat het geval is.
Propagandadreiging: minimaal
Rocky IV
Rocky IV is geen oorlogsfilm. Maar het biedt ons nog steeds propaganda die de culturele reactie van ons land op de Russen tijdens de Koude Oorlog beïnvloedde. In Rocky IV Rocky neemt het op tegen een Sovjet-supersoldaat genaamd Ivan Drago, een bokser die fysiek is geconditioneerd om perfectie in de bergen van Siberië, en ontworpen door Sovjetplanners en wetenschappers om de perfecte jager te zijn. Drago was een bewijs van de Sovjet-economie en hun wetenschappelijke superioriteit, en op deze manier een metafoor voor de grote militaire Sovjet-dreiging.
Behalve natuurlijk dat de echte Sovjet militaire dreiging bijna volledig was ingebeeld. Ja, de Sovjets hadden een enorme voorraad raketten en een enorm leger. Maar zoals we nu achteraf weten, was de Sovjet-economie zo gespannen om te proberen bij te blijven met de Amerikaanse militaire opbouw dat ze moeite hadden om de basisinfrastructuur te betalen binnen de land. Het leger was groot maar onbuigzaam en had vaak geen brandstof om de onderdelen ervan door het land te verplaatsen. Maar films als Rocky IV laat de waarheid nooit in de weg staan om een goede boksvijand voor Rocky te creëren. Toch is het gewoon Sylvester Stallone in een boksring ponsen Dolph Lundgren.
Propagandadreiging: minimaal
Casablanca
Deze film uit 1942, vaak geprezen als een van de beste films aller tijden, werd zelfs gesteund door het Ministerie van Oorlog vanwege de pro-oorlogshouding van de film. Amerika was grotendeels onverschillig voor betrokkenheid bij de beginjaren van de oorlog, en films als Casablanca, waarop Humphrey Bogart een standpunt innam, werden door het leger bijgestaan voor het helpen vormen van de publieke opinie.
Zoals oorlogsfilmpropaganda luidt, is de bijdrage van Casbalanca vrij onschuldig. Toch rechtvaardigt de algehele populariteit van de film en zijn weinig bekende geschiedenis als een instrument van het Amerikaanse leger om van gedachten te veranderen, de opname op deze lijst.
Propagandadreiging: minimaal
