Toen geen golf afweek van punkrock, waarbij zijn revolutionaire tendensen werden omgezet in atonaal, aritmisch, zo week ook math-rock af van hardcore, de essentiële elementen van hardcore —snelheid, precisie, volume— en ze op nieuwe manieren te gebruiken. Maar waar no-wave een compleet gebrek aan muzikale training waardeerde, waren wiskunde-rockers monsters van technische vaardigheid. De beweging, die in het begin van de jaren '90 bloeide, had gekartelde randen: hoekig gitaar, stop-start ritmes, liedjes opgebouwd uit stukjes geluid. Hier zijn tien albums die hebben bijgedragen aan het definiëren van de complexe calculus van het genre.
Bastro 'Diablo Guapo' (1989)
hoeve
In de jaren '90 zouden David Grubbs en John McEntire de verste uithoeken van contemplatief, kin-krabbend geluid verkennen in respectievelijk Gastr del Sol en Tortoise. Maar in de jaren '80 was het paar nog steeds gebonden aan hun punkroots. Bastro werd gevormd in het kielzog van Squirrel Bait, de tiener-hardcore-outfit waarin Grubbs en bassist Clark Johnson (en de toekomstige leden van Slint) hun tanden sneden. Samen met Johnny Mac begonnen de drie aan het creëren van een uitzinnige, duizelingwekkende vorm van luidruchtige, snelle, drukke post-hardcore gebouwd op hectische tempo's, chaotische meters en belachelijke precisie op een dubbeltje. In 1989, toen het trio hun debuut-LP uitbracht, dacht niemand eraan om het math-rock te noemen. Maar
Kostwinner 'Burner' (1994)
Samenvoegen
Tegen de tijd dat Merge deze singles-compilatie van Virginia's Breadwinner in elkaar zette, was de band uit elkaar. Maar ze hadden al een reputatie opgebouwd als een baanbrekend, definitief voorbeeld van math-rock. De instrumentalisten uit Richmond, Virginia hanteerden hun standaard powertrio-instrumenten — gitaar, bas, drums — als wapens; soms met parerende, rapierprecisie; andere keren als bot en knuppelend. Hun multi-metered muziek leeft met een gekke complexiteit. Soms klinkt Breadwinner als een band in perfect concert; samen bewegen als stukken van in elkaar grijpende machines. Andere keren klinken ze als drie kerels die drie verschillende nummers tegelijk proberen te spelen.
Schellak 'Bij Action Park' (1994)
Aanraken en gaan
De notoir chagrijnige audio-ingenieur Steve Albini is in feite de beschermheilige van math-rock. In wezen voor zijn rol als producer; rollende (analoge!) tape op talloze combo's die ergens binnen het genre opereren. Muzikaal waren zijn eerste twee bands - Big Black en Rapeman - spirituele invloeden op het genre, maar eigenlijk helemaal geen math-rockbands. Immers, Roland van Big Black drum machine was niet echt polyritmiek aan het uitrollen in 11/8. Shellac was de eerste Albini-outfit die math-rockmuziek maakte: alle scherpe hoekigheid, stop-startprecisie en opgewonden spanning. Hun debuut-LP, Bij Action Park, arriveerde toen Albini op zijn meest in/beroemde was —vers van opname Nirvana's in baarmoeder, en leverde een volledig gevormde band af: luidruchtig, ordinair en pissig.
Amerikaanse esdoorn 'Lang haar in drie fasen' (1995)
Huid transplantatie
Enorm beïnvloed door Captain Beefheart - en zijn 'exploding note theory' - speelde Chicago's U.S. Maple een geëxplodeerde vorm van rock'n'roll waarin gitaren vielen en tuimelden over elkaar heen in instortende maten, terwijl superluide bas en dringende, aanhoudende drums een meer traditioneel 'rocking' speelden geluid; zij het in korte, spastische, rinkelende uitbarstingen. Hun debuutalbum, de door Jim O'Rourke geproduceerde Lang haar in drie fasen, arriveerde precies toen math-rock zijn identiteit begon te ontwikkelen. De LP werd over het algemeen ontvangen als een luidruchtige, chaotische puinhoop, maar bij het luisteren naar nummers als "Magic Job" - waarvan de gitaren klinken als een zwerm horzels - onthult een band die, op hun Beefheartiaanse manier, zo goed gedrild was dat elk schijnbaar ongeval precies getimed.
Don Caballero 'Don Caballero 2' (1995)
Aanraken en gaan
Don Caballero zijn de nieuwe plus ultra van math-rock; het definitieve, het voorbeeld, het begin en het einde, de nerds van de nerdy, het onverslaanbare. Don Cab, zoals de kinderen ze noemden, pochte met Ian Williams, terwijl hij gekke gitaarpatronen tikte zoals een menselijke pianospeler, en Damon Che, een percussionistische krachtpatser wiens overal-in-een-spel de thuisspelende luisteraars suggereerde dat hij misschien extra armen. Maar Don Cab was niet alleen kerels die konden spelen: hun vier 'klassieke line-up'-lp's, uitgegeven tussen 1993 en 2000, waren werken van puur punkrock en ambient onbehagen. Voor al zijn hyperactieve instrumentalistische trainingen, Don Caballero 2 is net zo goed een sfeerstuk als wat dan ook; lange stukken gewijd aan lawaai, drone, onenigheid en vreemdheid.
A Minor Forest 'Vlaams Altruïsme (bestanddelen 1993-1996)' (1996)
Sensatie Jockey
Voor math-rocknerds (wat math-rockfans per definitie zijn), speelde de debuut-LP van A Minor Forest in San Francisco een hilarisch spel met Shellac's tweeling audio-engineers: de helft werd opgenomen met Steve Albini, de andere helft met Bob Weston, waarbij de tracklijst elk nummer tussen de twee. Er was net zoveel salvo-vergelijking/contrast in de muziek van A Minor Forest, die gebruik maakte van toonverschillen —tussen dissonante en cleane gitaren — en zowel volume als math-rocktrucs van het veranderen van toetsen en schakelen maatsoorten. Het middelpunt van Vlaams Altruïsme (bestanddelen 1993-1996) is het epische "So Jesus Was at the Last Supper...", de koteletten van de outfit worden eindeloos tentoongesteld in een meesterwerk van 14 minuten dat zichzelf tientallen keren opnieuw uitvindt.
Storm en stress 'Onder donder en TL-licht' (2000)
Aanraken en gaan
Na jaren van hyperprecisie in Don Caballero, brak de zessnarige virtuoos Ian Williams (echt) los in het veel rommeliger Storm en Stress. Hun debuut uit '97 was een free-jazz-achtig wrak van het breken van het glas, gitaar, krampachtige bas, absurdistische lyriek en grillige percussie. Maar waar die eerste S&S-lp een dynamisch, bijna gewelddadig spektakel maakte van kakofone aritmie, 2000's Onder donder en TL-licht ontdekte dat de band iets meer onverwachts deed: ritmische discordantie gebruiken als een geïsoleerde studie. Terwijl melancholische gitaarfladdert, treurige zang, angstaanjagende keyboards en Tourettic-drumtics voorbij drijven als schepen 's Nachts voorbijgaan, is er een prachtige eenzaamheid in de manier waarop deze afzonderlijke delen nooit helemaal komen samen.
Hella 'Houd je paard vast' (2002)
5 Rue Christine
Als je alleen thuis luistert, is het moeilijk te geloven dat Houd je paard vast is het werk van slechts twee kerels. Er vliegen letterlijk overal noten: een miljoen stippen, streepjes en schuine strepen van gitaargeluid afgetapt. Het klinkt als drums die voor altijd van de trap vallen. Dit belachelijke geluid was het werk van het Sacramento-paar Spencer Seim (op gitaar) en Zach Hill (op drums). Nadat math-rock als beweging was gaan achterblijven, verscheen hun Hella-debuut —uitgegeven op Kill Rock Stars zuster imprint 5 Rue Christine— zorgde voor een nieuw schot in de arm voor fans van belachelijke ritmische complexiteit en stop-start instrumentale chaos.
Lite 'Filmlets' (2006)
transductie
Er zijn partituren experimentele Japanse bands geweest wiens muziek is afgestemd op de math-rock beweging. Maar Lite identificeert zich openlijk met het genre; ze zijn studenten van sonische soundscapes doordrenkt van een miljoen math-rock en post-rock platen. Hoewel ze de voorkeur geven aan de stille tot luide deining en 'atmosferische' intentie van post-rock, speelt het Tokyo-kwartet zo schoon, precies en nerdy dat liefhebbers van wiskunde-rock er dol op zijn. Gitarist Nobuyuki Takeda en Kozo Kusumoto weven in een ritmesectie die nooit een non-4/4 noot laat vallen, in elkaar grijpende patronen die klinkende harmonieën en duizelingwekkende polyritmiek creëren. Het effect is, in tegenstelling tot veel bands hier, eerder aangenaam dan provocerend.
Marnie Stern 'Vooruitlopend op de gebroken arm' (2007)
Kill Rock Stars
Toen Marnie Stern's debuut-LP, Vooruitlopend op de gebroken arm arriveerde, was haar gitaarversnipperen logischer dan in haar live sets. Gebouwd in samenwerking met Hella-drummer Zach Hill, bleef de LP trouw aan de mores van math-rock: volkomen hectisch en duizelingwekkend complex; met spatten van gitaar en smashes van drums spatten op verschuivende compositorische doeken. 2007 vond ook het debuut van Baltimore art-schoolers Ponytail en de buiten-Japanse erkenning van Nisennenmondai; wat suggereerde dat het hypermannelijke verleden van math-rock was afgestaan aan een minder genderspecifiek heden.
