Termin „realizm magiczny” opisuje współczesność fikcja osadzony w prawdziwym świecie z elementami magicznymi lub fantastycznymi. Jest silnie kojarzony z Ameryką Łacińską, ale nie tylko tam. Do pisarzy realizmu magicznego należą Gabriel García Márquez, Toni Morrison, Alejo Carpentier i Isabel Allende.
Czym jest realizm magiczny?
Realizm magiczny to gatunek zakorzeniony w prawdziwym świecie, ale ma elementy nadprzyrodzone lub magiczne. Gatunek ten został zapoczątkowany przez autorów z Ameryki Łacińskiej, którzy używali magii do badania kondycji ludzkiej.
Prace realizmu magicznego mogą prawie wydarzyć się w prawdziwym świecie. Dzieła fantasy tworzą nowe światy, ale realizm magiczny jest rozpoznawalny. Często ma senną jakość i pozostawia czytelników kwestionowanie rzeczywistości i ich wyobrażeń o otaczającym nas świecie.
Alternatywna nazwa: Realizm magiczny, realizm cudowny.
Surrealizm, który wywraca rzeczywistość do góry nogami, oraz fabulizm, który umieszcza mit i bajkę we współczesnym otoczeniu, to pokrewne, ale różne gatunki.
Jak działa realizm magiczny
Najlepszym sposobem, aby zobaczyć, jak działa realizm magiczny, jest przyjrzenie się pracom z tego gatunku. Jednym z wczesnych przykładów jest nowela Franza Kafki „Przemiana”, w której zwykły sprzedawca budzi się jako karaluch. Wszystko inne w świecie, który zamieszkuje, jest takie samo; jest tylko karaluchem.
W opowiadaniu Gabriela Garcíi Márqueza „A Very Old Man with Enormous Wings” scenerią jest zwykłe miasto. Anioł przybywa po burzy i zamiast być piękny i eteryczny, jest śmierdzącym starcem z robakami w skrzydłach. Mieszkańcy miasta umieszczają go w kurniku i robią z niego atrakcję towarzyszącą.
„Ukochana” Toni Morrison opowiada historię osoby niegdyś zniewolonej, żyjącej na wolności w Ohio. Jej nowy dom nawiedza duch jej dziecka i wspomnienia z przeszłości. Powieść wykorzystuje magię, aby odkryć traumę i horror życia w niewoli.
„Życie Pi” Yanna Martela wykorzystuje realizm magiczny do zbadania, czym jest prawda. Pi jest synem opiekuna zoo i wraz z rodziną podróżuje japońskim statkiem towarowym, aby rozpocząć nowe życie. Statek tonie, pozostawiając Pi w łodzi ratunkowej z tygrysem o imieniu Richard Parker. Pi współistnieje z tygrysem przez 227 dni, a kiedy docierają do Meksyku, tygrys ucieka do dżungli. Japońskie władze nie chcą uwierzyć Pi, który następnie opowiada mniej fantastyczną historię, ale czytelnicy zastanawiają się, która historia jest prawdziwa.
Historia realizmu magicznego
Termin ten został ukuty po raz pierwszy przez niemieckiego krytyka sztuki Franza Roha w 1925 roku.Alejo Carpentier nadał temu terminowi jego obecną definicję w prologu do swojej książki „Królestwo z tego świata (hiszp. El Reino de Este Mundo)”.
„Cudowne”, pisze w przekładzie, „zaczyna być cudowne w sposób jednoznaczny, gdy powstaje w wyniku nieoczekiwanej zmiany rzeczywistości (np. cudu), z uprzywilejowanego objawienia rzeczywistości, z niezwykłego wglądu, któremu wyjątkowo sprzyja nieoczekiwane bogactwo rzeczywistości, lub z wzmocnienie skali i kategorii rzeczywistości, postrzeganej ze szczególną intensywnością poprzez uniesienie ducha, które prowadzi ją do swego rodzaju stan graniczny [estado limit]."
Jak przypomina nam poeta Dana Gioia w swoim artykule „Gabriel García Márquez i realizm magiczny”, strategia narracyjna, którą znany jako realizm magiczny na długo poprzedza ten termin: „Kluczowe elementy realizmu magicznego można już dostrzec w Podróżach Guliwera (1726)... Podobnie opowiadanie Nikołaja Gogola „Nos” (1842)… spełnia praktycznie wszystkie wymagania tego rzekomo współczesnego stylu. Podobne precedensy można znaleźć u Dickensa, Balzaka, Dostojewskiego, Maupassanta, Kafki, Bułhakowa, Calvino, Cheevera, Singera i innych”.
Ale intencją Carpentiera było zróżnicowanie lo Real Maravilloso Americano z europejskiego ruchu surrealistycznego. Jego zdaniem fantastyka w Ameryce Łacińskiej nie została osiągnięta poprzez przekroczenie rzeczywistości, ale była nieodłączną częścią łaciny Amerykańskie doświadczenie rzeczywistości: „Bo czymże jest cała historia Ameryki, jeśli nie kroniką cudownego prawdziwy?"
Kluczowe dania na wynos
- Termin „realizm magiczny” opisuje współczesną fikcję osadzoną w prawdziwym świecie z elementami magicznymi lub fantastycznymi.
- Gabriel García Márquez, Toni Morrison i Franz Kafka dostarczają przykładów prac z gatunku realizmu magicznego.
- Termin ten został ukuty w 1925 roku, ale został w pełni zdefiniowany przez Alejo Carpentiera w prologu do jego książki „Królestwo z tego świata”.
