W najprostszym ujęciu propaganda to stronnicza lub wprowadzająca w błąd informacja rozpowszechniana za pośrednictwem środków masowego przekazu z zamiarem promowania programu lub punktu widzenia politycznego. Propaganda celowo nie jest obiektywna i zwykle stanowi część większej kampanii psychologicznej mającej na celu wywarcie wpływu na ludzi w kierunku określonej opinii. Może obejmować jawne kłamstwa lub bardziej subtelną dezinformację i cenzurę.
Jak działa propaganda
Propaganda działa poprzez odwoływanie się do emocji poprzez obrazy, sloganyoraz selektywne wykorzystanie informacji lub kontrola i cenzura faktów. Jest to szczególnie prawdziwe, jeśli propagandę wykorzystuje rząd kontrolujący media poprzez cenzurę lub będący właścicielem i prowadzącym media, jak miało to miejsce w byłym Związku Radzieckim.
Różnica między propagandą a plotkami polega na tym, że za propagandą kryje się cel, zwykle w formie zorganizowanej i finansowanej kampanii.
Współczesna reklama polityczna, zwłaszcza reklamy atakujące, które wywołują negatywne wrażenie na temat kandydata, może upaść w kategorii propagandy – chociaż takie reklamy są ogólnie postrzegane jako mniej złowrogie niż sponsorowane przez państwo propaganda.
Słynne przykłady propagandy
Najbardziej oczywiste przykłady propagandy mają miejsce podczas wojen, gdy rządy próbują zjednoczyć swoich obywateli przeciwko wspólnemu wrogowi. W czasie I i II wojny światowej powszechnie używano plakatów przedstawiających wroga jako zło.
Technikę tę uznawano za ważną nie tylko po to, by pozyskać opinię publiczną, ale także po to, by przekonać żołnierzy do walki w często krwawych bitwach. Nadal dyskusyjne jest, czy taka propaganda miała długoterminowe negatywne skutki. Wrogom obu wojen światowych nadano obraźliwe przezwiska, a plakaty przedstawiały żołnierzy japońskich i niemieckich przypominających szczury lub potwory.
Podczas zimnej wojny zarówno Związek Radziecki, jak i Stany Zjednoczone stosowały przeciwko sobie propagandę, próbując przekonać swoich obywateli, a także obywateli innych krajów, kto ma rację. Na Kubie Fidela Castro propaganda była powszechna, gdy namawiał on Kubańczyków do przyjęcia komunizmu.
Pozarządowe wykorzystanie propagandy
Nie zawsze państwo lub instytucja posługuje się propagandą. Korporacje, organizacje non-profit i kampanie polityczne będą wykorzystywać techniki wywierania wpływu bardzo podobne do propagandy cen akcji lub warunków rynkowych, w celu wsparcia aktu prawnego lub postawienia konkurencyjnego kandydata w złym świetle.
Może to być tak proste, jak rozpowszechnianie plotek na temat konkurencyjnej firmy lub sugerowania niewłaściwego postępowania kandydata politycznego. Nawet jeśli informacja jest nieprawdziwa, jeśli serwis informacyjny dowie się o plotce i zacznie zadawać pytania, może być trudno obalić to.
Jeśli przywódca lub polityk, zwłaszcza prezydent, wygłasza wprowadzającą w błąd lub negatywną uwagę na temat firmy lub osoby, to również może wpłynąć na skierowanie opinii publicznej w określonym kierunku.
Propaganda i fałszywe wiadomości
Propaganda nabrała zupełnie nowego charakteru wraz z pojawieniem się tak zwanych witryn z fałszywymi wiadomościami. Wydawcy, którzy chcą zarabiać na reklamach poprzez odsłony strony, będą tworzyć wprowadzające w błąd lub całkowicie błędne artykuły „wiadomości” z sensacyjnymi lub kontrowersyjnymi nagłówkami. Gdy artykuły te zaczną krążyć na platformach mediów społecznościowych, ich weryfikacja lub obalenie może być bardzo trudne.
