Komedia to nie tylko jeden z najstarszych gatunków kinowych, ale także jeden z najbardziej wszechstronnych. Od niemych komedii slapstickowych po głośne komedie lat 90. komedie ewoluowały pod względem stylu i tonu. zarówno ze zmianami kulturowymi, jak i zmianami w technologii filmowej, z gatunkami, które wpadają i wychodzą z mody dekady.
Niewiele gatunków komedii jest ściśle związanych z konkretną erą kina, jak komedia zwariowana, gatunek, który był szalenie popularny od połowy lat 30. do wczesnych lat 40., zanim praktycznie zniknął z kin nocny. Jednak ta zakręcona komedia zachowała trwały wpływ, a jej tematy wciąż można zobaczyć w dzisiejszych filmach.
Rozwój komedii śrubowej
W 1934 roku Motion Picture Producers and Distributors of America (MPPDA, obecnie znane jako Motion Picture Association of America lub MPAA) rozpoczęło ścisłe egzekwowanie Kodeksu produkcji filmów z 1930 r., popularnie znanego jako „Kod Haysa” od nazwiska prezydenta MPPDA Willa H. Siana. Kodeks Haysa dyktował standardy treści dla filmów branżowych. Wiele cech charakterystycznych filmów romantycznych Pre-Code — takich jak sugerowana nagość, cudzołóstwo lub jakiekolwiek oznaki aktywności seksualnej poza małżeństwem — nie mogło być dłużej pokazywanych w filmach hollywoodzkich.
Pomijając „pikantną” tematykę, scenarzyści z Hollywood badali inne sposoby przedstawiania romansu na ekranie w zabawny sposób, w tym sprytny dialog między mężczyznami i kobietami, komedie slapstickowe i pomysłowe fabuły obejmujące ekonomiczne różnice klasowe i błędne tożsamości. W rzeczywistości publiczność z czasów Wielkiego Kryzysu wydawała się doceniać oglądanie filmów z udziałem mężczyzn i kobiet z różnych środowisk – zwykle młoda kobieta z bogatej rodziny i mężczyzna z niższej pozycji ekonomicznej — przezwyciężanie różnic społecznych, walka ze sprytem i zakochiwanie się. Połączenie tych humorystycznych czynników często skutkowało chaosem na ekranie, co później dało nowy gatunek jego nazwa — komedia wariacka, po popularnym wówczas określeniu nieprzewidywalnego rzutu piłki baseballowej dzban.
Ponadto w połowie lat 30. większość teatrów została zaktualizowana, aby wyświetlać filmy dźwiękowe, dzięki czemu dialog stał się ważniejszym aspektem filmu. Zwariowane komedie filmowe również czerpały wpływy z teatru, takie jak elementy farsy w filmie William Szekspirkomedie, takie jak „Komedia omyłek”, „Wiele hałasu o nic” i „Sen nocy letniej”. W rzeczywistości w tym czasie teatr był doświadcza czegoś w rodzaju odrodzenia farsowych komedii z hitami na Broadwayu, takimi jak „The Front Page” z 1928 roku i sztuki Noëla Tchórz.
Co to jest zakręcona komedia?
Chociaż można wskazać wcześniejsze filmy z elementami komedii zwariowanych, takie jak adaptacja filmowa „The Front Page” z 1931 roku, film, w którym gatunkiem na mapie był „It Happened One Night” z 1934 roku. W filmie „It Happened One Night” wyreżyserowanym przez wielkiego przemysłowca Franka Caprę występuje Claudette Colbert jako Ellie, uciekinierka z towarzystwa, która spotyka się z Peterem (Clark Gable), reporterem, który grozi ujawnieniem jej miejsca pobytu z dezaprobatą ojciec. Para przechodzi przez serię nieszczęść, które zbliżają ich do siebie, a skłócona niegdyś para wkrótce się zakochuje.
Rezultatem był hit kasowy i krytyczny faworyt. „It Happened One Night” był jednym z najlepiej zarabiających filmów roku i zdobył pięć Oscarów, w tym najlepszy film. W 2000 roku Amerykański Instytut Filmowy nazwał „It Happened One Night” ósmym największym amerykańskim filmem komediowym. Po takim sukcesie szybko pojawiły się podobne filmy.
Wybitne wariackie komedie
„Dwudziesty wiek” (1934)
Po tym, jak pisarz z Broadwayu (John Barrymore) przez kilka lat pracował nad przekształceniem modelki bielizny (Carole Lombard) w gwiazdę sceny, para się rozpada, a pisarzowi grozi ruina finansowa. Próbuje wymknąć się dłużnikom, jadąc pociągiem z Chicago o nazwie „20th Century Limited” do Nowego Jorku. Oczywiście jego były protegowany jedzie tym samym pociągiem ze swoim chłopakiem. Film uznanego reżysera Howarda Hawksa, oparty na sztuce na Broadwayu wyprodukowanej w 1932 roku, wykorzystuje podróż pociągiem jako doskonały scenografia do szalonej komedii między dwojgiem ludzi, którzy nie mogą się znieść, ale nie mogą uciec przed sobą w ciasnych przestrzeniach pociągu samochody. Kilkadziesiąt lat później film został zaadaptowany na odnoszący sukcesy musical sceniczny „O dwudziestym wieku”.
"Rozwód gej" (1934)
Film muzyczny „The Gay Divorcee” jest pierwszą parą głównych ról partnerów tanecznych Freda Astaire i Ginger Rodgers (duet wcześniej występował razem w rolach drugoplanowych w zeszłorocznym „Flying Down to Rio”). Choć pamiętany głównie z piosenek (zwłaszcza „Noc i dzień”) Cole'a Portera, fabuła obejmuje Rogers jako tytularny rozwód, który zakochuje się w uroczym Guy (Astaire) w przypadku pomyłki tożsamość. Kolejny film duetu, zwariowany musical „Top Hat”, jest często uważany za najlepszy i znany jest z piosenki „Cheek to Cheek”.
„Chudy człowiek” (1934)
Ten tajemniczy film oparty na powieści Dashiella Hammetta, ale łączy elementy tajemnicy z komedią domową. William Powell i Myrna Loy występują w roli Nicka i Nory Charles, małżeństwa, które prowadzi śledztwo w sprawie zniknięcia jednego z byłych znajomych Nicka. Humorystyczna gra męża i żony okazała się tak popularna, że po „The Thin Man” pojawiło się pięć sequeli.
„Mój człowiek Godfrey” (1936)
Zachowaj ostrożność, zatrudniając lokaja, ponieważ możesz się w nim po prostu zakochać. Tak się dzieje w Mój człowieku Godfrey, który przedstawia Carole Lombard jako nowojorską towarzyską osobę, która zatrudnia życzliwego, ale asertywnego bezdomnego, Godfreya (William Powell), jako kamerdynera swojej rodziny. Duża część humoru filmu wywodzi się z różnic klasowych i relacji miłości i nienawiści między dwoma głównymi bohaterami.
„Okropna prawda” (1937)
W „The Awful Truth” para rozwodząca się (w tej roli Irene Dunne i Cary Grant) nie tylko chce się rozstać, ale próbować zrujnować wzajemne relacje, zanim zdadzą sobie sprawę, że nadal są w jednym zakochani inne. Film ustanowił standardową, uprzejmą postać Granta, z której byłby najbardziej znany. Reżyser Leo McCarey zdobył za ten film Oscara dla najlepszego reżysera.
„Wychowanie dziecka” (1938)
Niezwykłe komedie, Cary Grant i Howard Hawks, połączyli siły w tym filmie, a Grant wystąpił u boku innej legendy Hollywood, Katharine Hepburn. Grant występuje jako David, paleontolog, a Hepburn jako wolna duchem kobieta o imieniu Susan. Spotykają się dzień przed ślubem bohatera Granta z inną kobietą i kończą jako opiekunka do lamparta (tytułowy Kochanie) razem, zanim rozpętają totalny chaos w szaleńczym tempie, co oznacza, że oboje lądują w więzieniu naraz punkt!
„Jego dziewczyna piątek” (1940)
„His Girl Friday” reżysera Howarda Hawksa to remake „The Front Page” z 1931 roku z Cary'm Grantem i Rosalind Russell jako reporterki wiadomości i byli małżonkowie, których romans na nowo rozpala się, gdy pracują razem nad majorem fabuła. Film słynie z szybkich dialogów i przesadnych zwrotów akcji.
Spadek i późniejszy wpływ
Do 1943 roku ta wariacka komedia wyszła z mody. Kiedy Stany Zjednoczone są teraz w pełni zaangażowane w II wojnę światową, wiele hollywoodzkich filmów skupiało się na tematach i historiach związanych z wojną.
Niemniej jednak gatunek pozostał niezwykle wpływowy, a klasyczne elementy komedii zwariowanych można zobaczyć w praktycznie każdym filmie komediowym wydanym od tamtej pory, w tym w „komedia romantyczna” gatunek, który osiągnął szczyt popularności w latach 80. i 90. (szczególnie filmy zawierające elementy takie jak sceny „spotkaj się z uroczymi”) oraz domowe seriale komediowe w telewizji.
Niektóre godne uwagi późniejsze filmy, które zawierają elementy komedii śrubowej to „The Seven Year Itch” (1955), „Some Jak to gorąco” (1959), „Ryba zwana Wandą” (1988), „Flirtowanie z katastrofą” (1996) i „Nie do zniesienia okrucieństwo” (2003).
