Biografia Boba Marleya, kultowej gwiazdy reggae

Bob Marley (ur. Robert Nesta Marley; 6 lutego 1945 – 11 maja 1981) był najbardziej wpływowy muzyk jamajski w historii, definiująca postać muzyki reggae i duchowa ikona i prorok dla wielu. Jego muzyka pozostaje popularna na całym świecie, a jego twórczość ma silne przesłanie duchowe i polityczne. Marley zmarł na raka w 1981 roku w wieku 36 lat.

Wczesne życie

Bob Marley urodził się w 1945 roku w Nine Mile w parafii St. Ann na Jamajce. Jego ojciec Norval Sinclair Marley był białym Anglikiem, który zmarł, gdy Bob miał 10 lat. Matka Boba, Cedella Malcolm, przeprowadziła się z nim do dzielnicy Trenchtown w Kingston po śmierci ojca.

Jako młody nastolatek Bob Marley zaprzyjaźnił się z Bunny Wailer i nauczyli się wspólnie grać. W wieku 14 lat Marley porzucił szkołę, aby nauczyć się zawodu spawacza i spędzał wolny czas na jammowaniu z Bunny Wailerem i muzykiem ska Joe Higgsem.

Wczesne nagrania i formacja płaczących

Bob Marley nagrał swoje pierwsze dwa single w 1962 roku, gdy był jeszcze nastolatkiem, ale żaden z nich nie wzbudził wówczas dużego zainteresowania. W 1963 założył zespół ska z Bunny Wailer i Piotr Tosz który pierwotnie nazywał się „Nastolatkowie”.

Później zespół przekształcił się w „The Wailing Rudeboys”, potem „The Wailing Wailers”, a na końcu po prostu „The Wailers”. Ich wczesne hity Studio One, które zostały nagrane w popularnym rocksteady stylu, w tym „Simmer Down” (1964) i „Soul Rebel” (1965), oba napisane przez Marleya.

Małżeństwo i nawrócenie religijne

Marley poślubił Ritę Anderson w 1966 roku i spędził kilka miesięcy mieszkając z matką w Delaware w Stanach Zjednoczonych. Kiedy Marley wrócił na Jamajkę, zaczął praktykowanie wiary rastafarian i zaczął hodować swoje charakterystyczne dredy.

„Ruch Rastafari” to wiara Abrahama, która wierzy, że cesarz etiopski Haile Selassie był drugim przyjściem Mesjasza. Rastafari wierzą, że kultura zachodnia, aw szczególności kultura anglosaska, jest legendarnym Babilonem, złem i uciskiem. Jako pobożny Rasta, Marley brał udział w rytualne użycie ganja (marihuana).

Światowy sukces

The Wailers zdobyli popularność na Jamajce w latach 60. dzięki swojej muzyce w stylu ska, aw 1972 podpisali kontrakt z międzynarodową wytwórnią Island. Ich album z 1973 roku „Catch a Fire” przyciągnął ich światowe zainteresowanie. Ich album „Burnin'” z 1974 r. zawierał „I Shot The Sheriff” i „Get Up, Stand Up”, które zgromadziły kultowe fanów zarówno w USA, jak iw Europie.

Jednak w tym samym roku Wailers rozstali się, aby rozpocząć karierę solową. W tym momencie Marley dokonał pełnego przejścia od: skaj i rocksteady do nowego stylu, który na zawsze zostanie nazwany reggae. Słowo reggae pochodzi od „rege-rege”, slangowego słowa oznaczającego poszarpane ubrania („szmaty”) i prawdopodobnie odnosi się do mieszanki wpływów, w tym zarówno tradycyjnych, jak i współczesnych Muzyka jamajska, jak ska i Mento, a także amerykański R&B.

Bob Marley i Wailers

Bob Marley nadal koncertował i nagrywał jako „Bob Marley & the Wailers”, chociaż był jedynym oryginalnym Wailerem w grupie. W 1975 roku „No Woman, No Cry” stał się pierwszym przełomowym hitem Boba Marleya, a jego kolejny album „Rastaman Vibration” znalazł się na liście Top 10 Billboardu. W ciągu kilku krótkich lat Bob Marley wyprodukował takie klasyczne piosenki, jak „Exodus”, „One Love”, „Coming in from the Cold”, „Jamming” i „Redemption Song”.

Aktywizm polityczny i religijny

Bob Marley spędził większość późnych lat 70., próbując promować pokój i zrozumienie kulturowe na Jamajce. Marley przeżył próbę zabójstwa (wraz z żoną i menedżerem, który również przeżył) na krótko przed koncert pokojowy w 1976 roku, podczas którego Marley próbował zawrzeć rozejm między frakcjami politycznymi Jamajki.

Marley działał także jako globalny ambasador kultury dla Jamajczyków i religii Rastafarian. On pozostaje czczony jako prorok przez wielu, a na pewno ikona religijna i kulturowa dla wielu innych.

Śmierć

W 1977 Marley znalazł ranę na stopie, którą uważał za kontuzję piłki nożnej. Później odkryto, że jest to czerniak złośliwy. Lekarze zalecili amputację palca u nogi, ale odmówił leczenia z powodów religijnych. Rak w końcu się rozprzestrzenił. Kiedy w końcu zdecydował się na pomoc medyczną w 1980 roku, rak Marleya stał się nieuleczalny.

Marley chciał umrzeć na Jamajce, ale nie mógł wytrzymać lotu do domu i zmarł w Miami 11 maja 1981 r. Otrzymał państwowy pogrzeb. Jego ostatnie nagranie, w Stanley Theatre w Pittsburghu, zostało nagrane i wydane dla potomnych jako „Bob Marley and the Wailers Live Forever”.

Spuścizna

Bob Marley jest czczony na całym świecie, zarówno jako definiująca postać muzyki jamajskiej, jak i jako duchowy przywódca. Jego żona Rita kontynuuje jego pracę i jego synowie Damian „Jr. Gong”, Julian, Ziggy, Stephen, Ky-Mani, a także jego córki Cedelia i Sharon kontynuują jego muzyczną spuściznę (pozostałe rodzeństwo nie gra profesjonalnie).

Wśród nagród i wyróżnień przyznanych Bobowi Marleyowi jest miejsce w Rock and Roll Hall of Fame oraz Grammy Nagroda za całokształt twórczości. Jego piosenki i albumy również zdobyły liczne wyróżnienia, m.in Czas Album of the Century magazynu (za „Exodus”) i BBC Song of the Millenium za „One Love”.

Źródła

• Steffens, Roger. Tyle rzeczy do powiedzenia: ustna historia Boba Marleya. W W. Norton i Spółka, 2017.
• Biały, Tymoteusz. Catch a Fire: Życie Boba Marleya. Macmillana, 2006.
• Biały, Tymoteusz. “Boba Marleya”. Encyclopaedia Britannica, Inc., 2 lutego. 2019.