Pięciolinia jest podstawą notacji muzycznej, składa się z zestawu pięciu linii poziomych i czterech odstępów pomiędzy liniami. Termin „staff” jest bardziej powszechny w amerykańskim angielskim, a „stave” jest używany w brytyjskim angielskim, ale liczba mnoga w obu przypadkach to „staves”. Inne terminy dla personelu to włoski? pentagramma, Francuz portée i niemiecki System notatek lub Linia notatek.
Pięciolinię można traktować jako muzyczny wykres, na którym nuty, odpoczywa, oraz symbole muzyczne są umieszczane w celu wskazania czytelnikowi konkretnej wysokości nuty. Notatki są pisane na i między liniami pięciolinii, ale kiedy opadają wyłączony laski, są one umieszczane na liniach księgi, które leżą pod i nad łatą.
Podczas liczenia linii i spacji na pięciolinii dolna linia pięciolinii jest zawsze określana jako pierwsza, a górna linia jest piąta.
Cel sztabu w zapisie muzycznym
Każda linia lub przestrzeń na pięciolinii reprezentuje określoną wysokość dźwięku, która jest skorelowana z kluczem znajdującym się na pięciolinii. Wyjątkiem od reguły wysokości tonu są klepki perkusyjne. Na pięciolinii perkusyjnej każda linia lub spacja wskazuje określony instrument perkusyjny, a nie nutę.
Różne klucze — umieszczone na początku pięciolinii, aby wskazać jej wysokość — powodują, że linie i spacje mają różne znaczenia dla wysokości. Najbardziej znaną i rozpoznawalną pięciolinią jest pięciolinia stosowana w muzyce fortepianowej. Muzyka fortepianowa używa dwóch pięciolinii, znanych łącznie jako wielka pięciolinia (USA), lub świetna laska (Wielka Brytania).
Wielki Sztab
Wielki pięciolinia to dwuczęściowa pięciolinia fortepianowa używana do szeroka gama dźwięków fortepianu. Górna pięciolinia wysokich tonów i dolna pięciolinia basowa są połączone wspornikiem, aby pokazać, że dwie pięciolinie funkcjonują jako jedna całość.
Podobnie kreski taktowe, które są napisane na pięcioliniach, schodzą bezpośrednio od góry do dołu pięciolinii podstawowej i nie załamują się w przestrzeni między dwiema pięcioliniami. Z pionową linią narysowaną na obu pięcioliniach tworzy „system”, wskazując ponownie, że pięciolinie mają być grane jako jedna całość muzyczna.
Wielka laska łączy dwie pięciolinie dwoma oddzielnymi kluczami. Powstała pięciolinia może pokazywać szeroki zakres dźwięków dostępnych do gry na pianinie.
-
Kij wiolinowy
Najwyższą pięciolinią wielkiej pięciolinii jest pięciolinia górna, oznaczona symbolem potrójny klucz wiolinowy (zwany także kluczem G). Jego notatki są ogólnie środkowy C i wyżej i zazwyczaj gra się prawą ręką. Środkowe C na pięciolinii wiolinowej jest zapisane w pierwszym wierszu księgi poniżej personel. -
Laska basowa
Dolna pięciolinia wielkiej pięciolinii to pięciolinia basowa, oznaczona symbolem klucz basowy (lub klucz F). Jego nuty znajdują się w okolicach środkowego C i poniżej i są grane lewą ręką. Środkowe C na kluczu basowym jest zapisane w pierwszej linii księgi nad personel basowy.
Klucze na innych klepkach
Inne klucze mogą być również używane na pięciolinii, co wpływa na wysokość nuty na określonej linii lub przestrzeni. Ponieważ kij ma pięć linii, linia środkowa stanowi prosty przykład zrozumienia tego pojęcia. Dla wszystkich pięciolinii, im niższa nuta jest umieszczona na pięciolinii, tym niższa jest jej wysokość; im wyższa nuta jest umieszczona, tym wyższy jest jej ton.
- Laska wysokich tonów: Na pięciolinii, w której klucz G jest umieszczony na drugiej linii pięciolinii, środkowa linia pięciolinii to „B” nad środkowym C. Jest to obecnie najczęściej używany klucz i pięciolinia.
- Personel altowy: Na pięciolinii, w której klucz C jest umieszczony na środkowej linii pięciolinii, środkowa linia pięciolinii to środkowe C. Ta pięciolinia jest najczęściej używana w muzyce altówkowej.
- Laska basowa: Na pięciolinii, w której klucz F jest umieszczony na czwartej linii klucza, środkowa linia to „D” poniżej środkowego C. Jest to jedyny obecnie używany klucz F, więc jest on używany zamiennie jako klucz „basowy”.
- Personel tenorowy Kiedy klucz C jest umieszczony na czwartej linii pięciolinii, czwarta linia jest środkowym C. Ten klucz jest powszechnie używany do grania nut w wyższych zakresach niektórych instrumentów, takich jak fagot czy puzon.
Pięciolinie wiolinowe i basowe są obecnie najbardziej rozpoznawalnymi pięcioliniami w użyciu, ale wielu muzyków uczy się również czytać inne klucze. Szczególnie dla kompozytorów płynność we wszystkich kluczach jest niezbędna do pisania partytur obejmujących instrumenty w orkiestrze.
