Mit Narcyza - co jest w słowie?
Słownik podaje nam podstawową definicję „narcyza”:
narcyzˈnɑːsɪsɪst/rzeczownik
- osoba, która ma nadmierne zainteresowanie lub podziw dla siebie, tj. „narcyz, który myśli, że świat kręci się wokół nich”
Słowo narcyz pochodzi od znaku Narcyz z mitologii greckiej. Narcyz był pięknie wyglądającym młodzieńcem, synem Boga Rzeki Cefisa i nimfy Lyriope. Mit o Narcyzie jest chyba najbardziej znanym na świecie ze wszystkich mitów greckich.
Istnieją różne wersje mitu (w wersji rzymskiej Narcyza ściga Echo, którego okrutnie odrzuca), ale w prawie wszystkich wersjach Narcyz kończy się wpatrując się w swoje odbicie w wodzie i zdumiony pięknem, widzi; został oczarowany odbiciem samego siebie. Nie może jednak osiągnąć celu swoich pragnień i umiera z smutku nad brzegiem rzeki lub jeziora.
Według mitu Narcyz wciąż podziwia siebie w Zaświatach, patrząc na swoje odbicie w wodach Styksu.
Istotą mitu jest osoba, która ma taką obsesję na punkcie własnego wizerunku i piękna, że nic innego nie ma znaczenia, a otaczający ją ludzie tracą na znaczeniu. Ale używane w dzisiejszych czasach i stosowane do otaczających nas ludzi, to znacznie szersze pojęcie. Czytaj...
Dlaczego to ważne, czy ktoś jest „narcyzem” i jak go rozpoznać?
Większość z nas, w naszej najbliższej lub szerszej rodzinie lub kręgach społecznych, zna osoby, które możemy uważać za samolubne, zaabsorbowane sobą lub próżne, ale możemy nie znać ani nie rozpoznawać rzeczywistego narcyz. Dlaczego to? Cóż, niektórzy narcyzowie dumnie noszą swoje kolory, a nawet mogą rozkoszować się patologicznym zaabsorbowaniem sobą. Wielu jednak potrafi umiejętnie latać pod radarem. Mogą robić wystarczająco dobre uczynki, aby przekonać nas, że są zwykłym Joe Blowem, lub mogą być w stanie „rozmawiać” w sposób, który odwraca uwagę od analizy ich prawdziwej natury. Na przykład, czy kiedykolwiek nazwalibyśmy naszego przyjaciela, który regularnie przekazuje darowizny na cele charytatywne, „narcyzem”? Cóż, może, w zależności od ich prawdziwych motywacji, aby to zrobić.
Jest jeszcze jeden powód, dla którego niełatwo rozpoznajemy narcyzm u innych. Dzieje się tak dlatego, że sami jesteśmy zasadniczo raczej samolubnym gatunkiem – ewoluowaliśmy przez miliony lat, aby być w ten sposób, aby zapewnić nasze długoterminowe przetrwanie jako homo sapiens. Gdybyśmy stale oddawali nasze jedzenie i schronienie innym, umarlibyśmy. Z drugiej strony jesteśmy bardziej niż zdolni do altruizmu, jeśli (i kiedy) służy to naszym potrzebom i interesom, ale z pewnością nie jest to nasze domyślne ustawienie.
Dlaczego więc to naprawdę ma znaczenie, jeśli ktoś jest narcyzem? Czy narcyści nie są zasadniczo nieszkodliwi? Odpowiedź brzmi „nie”, zdecydowanie nie (później omówię dlaczego). Zawód psychologa zidentyfikował narcyzm jako rozpoznawalne zaburzenie osobowości w którym występują trzy podstawowe elementy:
(1) Zawyżone poczucie własnej ważności;
(2) głęboka potrzeba podziwu;
(3) Brak empatii dla innych.
Może się wydawać, że to proste, ale narcyzm jest często trudny do rozpoznania i sprecyzowania u innej osoby. Ponieważ nieuchwytna koncepcja jest często lepiej zilustrowana przykładami niż opisami, spójrzmy więc na kilka przykładów, które nie zawierają „próżności wyglądu”:
(1) Ruch jednokierunkowy.
Czy znałeś kiedyś osobę, z którą nie możesz mieć prawdziwego "dwukierunkowa rozmowa"? To osoba, która próbując powiedzieć im coś o sobie (co zrobiłeś, co) czujesz/myślisz, lub co planujesz), natychmiast zmieni rozmowę na sami? Zrobią to albo rozpoczynając nowy temat rozmowy, który dotyczy wyłącznie ich, albo „opowiadając lepszą historię” na temat tego samego tematu lub próbując zastosować swój problem do siebie, nie przejmując się zbytnio swoją początkową myślą lub stwierdzeniem. Czasami nie jest oczywiste, że ktoś to robi, ale jeśli zdarza się to wielokrotnie, w końcu zauważysz i staniesz się bardzo zdenerwowany. Jest to szczególnie irytujące, gdy jest to sytuacja, która niemal wymaga zaangażowania i empatii od drugiej strony osoba, na przykład informowanie ich, że ty (lub ktoś inny) jest chory lub masz poważny problem z kimś innym uprzejmy. Jeśli twoje migreny naprawdę cię dokuczają i stają się problemem, czy od razu chcesz o nich usłyszeć? drobny problem fizyczny drugiej osoby, która nawet nie zadała sobie trudu, aby odpowiedzieć ci na temat twojego migreny? Dobra wiadomość/sukces to kolejny obszar, w którym narcyzami upajają się odwracaniem tematu do siebie. Jeśli w zeszłym roku wspiąłeś się na Mt Cook i byłeś z siebie dumny pomimo braku kondycji i doświadczenia górskiego, cóż dobry Boże, wspięli się Mt Everest – najwyższa góra na świecie!
(2) "Ja pierwszy!"
Drugi typ narcyzów to ten, który nieustannie stawia siebie i swoje potrzeby na pierwszym miejscu, ponad wszystkimi innymi. Ta osoba uzna to za swoje dane od Boga prawo do jedzenia jako pierwszej, uzyskania najlepszego lub najwygodniejszego miejsca w w samochodzie/autobusie lub na koncercie, weź pierwszy prysznic, jeśli dzielisz z nimi pokój, a lista jest długa na. Nawet nie przyjdą im do głowy, że może zaistnieć potrzeba dyskusji o tym, kto co dostaje i dlaczego - po prostu ustawią się na właściwej pozycji, cokolwiek to będzie.
(3) „Moje poglądy są ważniejsze niż twoje”
Ten typ narcyza jest jeszcze trudniejszy do rozpoznania. Niekoniecznie będzie miał obsesję na punkcie wyglądu i może nie wydawać się szczególnie samolubny, ale jeśli chodzi o kłótnię o rzut, jego poglądy zawsze będą miały wpływ, nawet jeśli są błędne. Tak naprawdę nie ma znaczenia, jakie kwalifikacje lub doświadczenie ma ta osoba w kontekście zawodowym - ona/ona jest zawsze „ekspertem”. Dzieje się tak, ponieważ podstawowym założeniem narcyza jest „jestem ważniejszy niż ty”, więc z konieczności „moje myśli/uczucia są ważniejsze niż twoje”.
Mogę niemal zagwarantować, że każdy czytelnik tego centrum będzie w stanie rozpoznać co najmniej jedną osobę w swoim życiu, która potrafi: wygodnie mieszczą się w kategorii (1), (2) lub (3), ale czy to oznacza, że są narcyzami, a jeśli tak, czy to naprawdę takie złe rzecz?
(4) Gad
Ten typ narcyza jest w stanie zasypywać innych zjadliwą krytyką i umniejszać ich znaczenie, ale nie jest w stanie poradzić sobie z krytyką, a nawet skierowaną w jego stronę informacją zwrotną. Odrzuca to, odrzuca lub lekceważy – i często odwraca to od osoby, która próbuje to zaoferować – sprawiając, że wydaje się to jej problemem.
(5) „Specjalny rodzaj osoby”
Jest to być może najbardziej subtelny ze wszystkich typów narcyzów i bardzo trudny do rozpoznania, ale możesz być w stanie wybrać ich spośród wielu stwierdzeń „ja” lub „mnie”, które będą wypowiadać. Będą starali się przekazać swoją „specjalizację” lub „wyjątkowość” przy każdej nadarzającej się okazji, aż do momentu, w którym zasadniczo wzniosą się ponad zwykłych śmiertelników. Mogą to być stwierdzenia typu „Jestem po prostu szaloną, pełną życia osobą, która potrzebuje ciągłych emocji” lub „nikt mnie tak naprawdę nie rozumie, jestem taki głęboki”.
Czy narcyzm naprawdę jest problemem?
Narcyzm może wydawać się łagodną przypadłością w ogólnym schemacie rzeczy, ale jest powód, dla którego został sklasyfikowany jako zaburzenie psychiczne, które wymaga poradnictwa / terapii behawioralnej. Dla narcyzów i osób wokół nich ich ukryte samolubne cechy mogą mieć bardzo negatywny wpływ na ich życie. Oto tylko kilka sposobów, w jakie narcyz może siać spustoszenie w życiu swoim lub innych:
- Niezdolność do tworzenia znaczących przyjaźni lub relacji z innymi – prowadząca do izolacji społecznej;
- Głębokie ranienie innych poprzez samolubne, nieczułe działania;
- Depresja/nastroje poprzez nadmierny perfekcjonizm w sobie
Są szanse, że narcyz nigdy nie będzie szukał pomocy ani leczenia, ponieważ nie będzie w stanie sam rozpoznać problemu. To ciekawy paradoks narcyzmu. Narcyści są patologicznie skoncentrowani na sobie i zaabsorbowani sobą, a mimo to wydają się posiadać rodzaj absolutnej krótkowzroczności, jeśli chodzi o autentyczność autorefleksja i doskonalenie. Jak możesz ulepszyć coś, co jest doskonały, w końcu?
Co więc powinieneś zrobić, gdy rozpoznasz narcyza? Cóż, nie ma jednej recepty na to, jak podejść do sytuacji – to naprawdę zależy od tego, czy dana osoba jest kimś, kim ty chcieć lub potrzebować wchodzić w interakcje lub mieć w twoim życiu, oraz charakter i zakres wpływu, jaki ich narcystyczne zachowanie wywiera na ciebie.
Czasami, dla własnej samoobrony, możesz po prostu odciąć tę osobę ze swojego życia lub zepchnąć ją na margines swojego kręgu społecznego. Niedawno musiałem to zrobić z kobietą, z którą rozwijałem coś, co wydawało mi się bliską przyjaźnią. Dopiero gdy poznałem ją naprawdę dobrze iw ciasnych pomieszczeniach mieszkalnych, jej narcystyczne cechy zaczęły wysuwać się na pierwszy plan, co było dla mnie niemal szokujące i bardzo rozczarowujące. Nagle poczułem się nie tylko nieważny (w jej oczach), ale właściwie zmniejszył się. Jeśli nie jesteś ostrożny, tak właśnie możesz czuć się w towarzystwie narcyza. Musiałem podjąć trudną decyzję, aby zachować dystans między nami dwojgiem.
W końcu to nie narcystyczny chcieć mieć wokół siebie ludzi, którzy cię podbudowują, podnoszą poziom szczęścia i sprawiają, że czujesz się lepszą wersją siebie. O to właśnie chodzi w życiu, więc rób to, co musisz zrobić, aby zadbać o siebie.
Treść ta jest dokładna i prawdziwa zgodnie z najlepszą wiedzą autora i nie ma na celu zastąpienia formalnej i zindywidualizowanej porady wykwalifikowanego profesjonalisty.
