Termin Samoloty zaawansowane technologicznie (TAA) to nowoczesny termin używany do opisania lekkiego samolotu z zaawansowanym wyposażeniem na pokładzie – w szczególności zaawansowaną awioniką, taką jak GPS i szklane wyświetlacze.
Kategorie samolotów zaawansowanych technologicznie
Istnieją trzy kategorie zaawansowanych technologicznie statków powietrznych:
- Nowy samolot
- Nowo zaprojektowany klasyczny samolot ze zaktualizowaną awioniką
- Stare samoloty, które zostały wyposażone w nową awionikę
Kiedyś było tak, że tylko zawodowi piloci, tacy jak korporacyjni lub piloci linii lotniczych musiał zostać przeszkolony w zakresie nowoczesnej awioniki i innych nowoczesnych technologii pokładowych. Dziś ten sam zaawansowany technologicznie sprzęt jest szeroko stosowany w małych samolotach, co oznacza, że piloci tych małych samolotów muszą zostać przeszkoleni w zakresie TAA lub narażać się na nieumiejętność korzystania z tego sprzętu lub, co gorsza, stanowić zagrożenie dla siebie i inni.
Co sprawia, że samolot jest samolotem zaawansowanym technologicznie
FAA definiuje TAA jako samolot wyposażony w:
- Wyświetlanie ruchomej mapy
- Zatwierdzony przez instrument GPS
- Autopilot
Wiele samolotów jest wyposażonych we wszystkie te, a nawet bardziej złożone systemy, co utrudnia nawet najlepszym pilotom nawigować przez awionikę swoich samolotów, nie mówiąc już o przestrzeni powietrznej, w której się znajdują.
Wielu pilotów zna termin „szklany kokpit”. Samolot, który jest uważany za TAA, nie zawsze jest statkiem powietrznym ze szklanym kokpitem, ale samolot ze szklanym kokpitem jest zawsze uważany za TAA. Szklany kokpit wykracza poza opis TAA i jest ogólnie definiowany jako kokpit z lotem głównym Wyświetlacz (PFD) i wyświetlacz wielofunkcyjny (MFD), z których oba zastępują większość wskaźników starego typu w samolot. Według AOPA ponad 90 procent nowych samolotów schodzi obecnie z linii produkcyjnej ze szklanymi kokpitami. Wszystkie te samoloty są uważane za TAA.
Kontrowersje wokół wykorzystania zaawansowanych technologicznie samolotów
FAA znalazła się pod ostrzałem z powodu napływu TAA i braku nowoczesnego programu szkolenia lotniczego w FAA. Obecne standardy szkolenia w locie obowiązują od 1973 roku i zostały zaprojektowane z myślą o podstawowym lataniu z kijem i sterem.
Obecne programy szkoleń nie pozostawiają miejsca na szkolenia TAA, ale to może się zmienić w przyszłości. W tej chwili piloci szkolą się zarówno na przyrządach w starym stylu, jak i na nowych szklanych panelach. Stare sześciopakowe wyświetlacze są nadal bardzo popularne, ale w miarę jak szklane wyświetlacze staną się bardziej powszechne, zobaczymy stare sześć opakowań zniknąć.
TAA jest generalnie dobrą rzeczą dla przeciętnego pilota, o ile pilot wie, jak prawidłowo używać sprzętu. Mimo to wiele wypadków przypisuje się brakowi zrozumienia przez pilota awioniki samolotu. Kiedy pilot nie do końca rozumie awionikę na pokładzie swojego samolotu, może szybko zostać przesycony zadaniami, próbując dowiedzieć się, jak to wszystko działa. To nasycenie zadaniami w połączeniu z nadmiernym czasem przebywania w kokpicie może prowadzić do dezorientacji i utraty kontroli nad samolotem.
TAA ogólnie poprawia świadomość sytuacyjną pilotów. Krytyka zaawansowanych technologicznie samolotów, które bardziej rozpraszają uwagę niż pomocne narzędzie, jest jednak zasadna. Z tego powodu FAA stworzyła program FITS i nowy program szkoleniowy, który uzupełnia stary, stworzony specjalnie do użytku z TAA. Program FITS ma na celu pomóc instruktorom lotniczym i szkołom lotniczym w szkoleniu pilotów do TAA i obejmuje środowisko szkoleniowe bardziej oparte na scenariuszach.
