Klasyfikacja instrumentów muzycznych: Sachs-Hornbostel

System Sachs-Hornbostel (lub system H-S) to kompleksowa, globalna metoda klasyfikacji akustycznych instrumentów muzycznych. Został opracowany w 1914 roku przez dwóch muzykologów europejskich, pomimo ich własnych obaw, że taki system jest prawie niemożliwy.

Curt Sachs (1881–1959) był niemieckim muzykologiem znanym z obszernych studiów i wiedzy na temat historii instrumentów muzycznych. Sachs pracował u boku Ericha Moritza von Hornbostela (1877–1935), austriackiego muzykologa i znawcy historii muzyki pozaeuropejskiej. Ich współpraca doprowadziła do powstania ram koncepcyjnych opartych na tym, jak instrumenty muzyczne wytwarzają dźwięk: lokalizacja wytworzonej wibracji.

Dobra klasyfikacja

Instrumenty muzyczne można sklasyfikować według zachodnia orkiestra system na instrumenty dęte blaszane, perkusyjne, smyczkowe i dęte drewniane; ale system S-H pozwala na klasyfikację również instrumentów niezachodnich. Ponad 100 lat po jego opracowaniu system H-S jest nadal używany w większości muzeów i przy dużych projektach inwentaryzacyjnych. Ograniczenia metody dostrzegli Sachs i Hornbostel: istnieje wiele instrumentów, które: mieć wiele źródeł wibracji w różnych momentach podczas występu, co utrudnia ich klasyfikować.

System H-S dzieli wszystkie instrumenty muzyczne na pięć kategorii: idiofony, membranofony, chordofony, aerofony i elektrofony.

Idiofony

Idiofony to instrumenty muzyczne, w których do wytworzenia dźwięku używa się wibrującego, stałego materiału. Przykładami materiałów stałych stosowanych w takich instrumentach są kamień, drewno i metal. Idiofony są rozróżniane w zależności od sposobu, w jaki wibrują.

• Wstrząs— Para podobnych instrumentów jest uderzana razem lub uderzana o siebie, aby wytworzyć dźwięki, takie jak talerze i kastaniety
• Tarcie— Instrumenty, które wydają dźwięk podczas pocierania. Przykładem tego jest okulary muzyczne w którym muzyk pociera zwilżonymi palcami brzegi okularów, aby wydobyć dźwięk.
• Perkusja—Instrumenty muzyczne, które wytwarzają dźwięk przez uderzenie lub użycie bijaka, takie jak ksylofony, trójkąty, dzwonki, gongi i stalowe bębny
• Oskubane—Znany również jako lingwafony, są to instrumenty muzyczne, które trzeba szarpać, aby wydobyć dźwięk, takie jak harfa żydowska, w której gracz szarpie „język” instrumentu.
• Zdrapany— Instrumenty, które są drapane, by wydobyć dźwięk. Przykładami są grzechotki zębate i tararki.
• Przygotowany w shakerze—Instrumenty muzyczne, którymi trzeba potrząsać, aby wytworzyć dźwięk, takie jak marakasy, uważany za wymyślony przez rdzennych Indian z Portoryko.
• Cechowanie— Instrumenty, które wydają dźwięk po uderzeniu o twardą powierzchnię, takie jak buty używane przez stepujących lub irlandzkie chodaki.
• Wytłoczony— Kiedy dźwięk jest wytwarzany przez sam materiał, na którym jest tłoczony.

Membranofony

Membranofony to instrumenty muzyczne, które wykorzystują wibrujące naciągnięte membrany lub skórę do wytwarzania dźwięku. Membranofony są klasyfikowane według kształtu instrumentu.

• Bębny do czajnika— Znane również jako bębny naczyniowe, mają zaokrąglone dno i mogą być przestrajalne lub nie. Wibrująca membrana jest sznurowana, przybijana lub przyklejana do ciała, a gracz uderza w nią rękami, trzepaczką lub jednym i drugim.
• Bębny rurowe— Są dalej klasyfikowane na kształty, w tym beczkowe, cylindryczne, stożkowe, podwójnie stożkowe, kielichowe, klepsydrowe i płytkie. Bębny rurowe mogą być przestrajalne lub nie przestrajalne. Podobnie jak w kotły, na bębnach rurowych można grać za pomocą obu rąk lub uderzaka, a wibrująca membrana jest sznurowana, przybijana gwoździami lub przyklejana do korpusu.
• Bębny cierne—Zamiast uderzać, rozciągnięta membrana wibruje podczas tarcia w poprzek membrany. Nie można ich przestrajać, a do tworzenia dźwięku gracz używa sznurka lub patyczka.
• Mirlitony— W przeciwieństwie do innych instrumentów muzycznych należących do membranofonów, mirlitony nie są bębnami. Membrany wytwarzają dźwięk z wibracją głosu lub instrumentu gracza. Mirlitony nie są przestrajalne, a dobrym przykładem tego typu jest kazoo.
• Inne membranofony nazywane są bębny ramowe w którym skóra lub błona jest naciągnięta na ramę, taką jak tamburyny. Także, bębny garnkowe oraz mielone bębny należą do kategorii membranofonów.

Chordofony

Chordofony wytwarzają dźwięk za pomocą naciągniętej wibrującej struny. Kiedy struna wibruje, rezonator wychwytuje tę wibrację i wzmacnia ją, nadając jej bardziej atrakcyjny dźwięk. Istnieje pięć podstawowych typów opartych na relacji strun z rezonatorem.

• Muzyczne smyczki— Może mieć lub nie mieć rezonatorów; sznurki są przymocowane i rozciągnięte na drewnianej kokardce.
• Harfy— Struny nie są równoległe do płyty rezonansowej; harfy są szarpane lub brzdąkane.
• Liry— Struny przechodzą przez poprzeczkę, trzymając ją z dala od rezonatora. Liry mogą być wygięte lub zerwane.
• Lutnia— Te instrumenty mają szyjki; struny są rozciągnięte w poprzek rezonatora i wędrują w górę szyi. Lutami można skłonić się lub zerwać.
• Cytry— Mają deskę, ale nie mają szyjek; struny są rozciągnięte od jednego końca planszy do drugiego końca. Cytry można wyrywać lub uderzać.

Chordofony mają również podkategorie w zależności od tego, jak grane są struny. Przykłady chordofonów granych przez kłaniając się są kontrabas, skrzypce i altówkę. Przykłady chordofonów, na których grają wyrywanie są banjo, gitara, harfa, mandolina i ukulele. ten fortepian, cymbały i klawikord są przykładami chordofonów, które są uderzony.

Aerofony

Aerofony wytwarzają dźwięk poprzez wibrowanie słupa powietrza. Są one powszechnie znane jako instrumenty dęte i istnieją cztery podstawowe typy.

• Mosiądz— Wykonane z metalu, zwłaszcza z mosiądzu, instrumenty te wytwarzają dźwięk poprzez wibrację ust gracza na ustniku. Powietrze, które przechodzi przez usta gracza, trafia do kolumny powietrza instrumentu i w ten sposób wytwarza dźwięk. Przykłady: puzon, trąbka, tuba
• Instrumenty dęte drewniane— Te instrumenty były pierwotnie wykonane tylko z drewna, ale teraz używa się innych materiałów. Na instrumentach stroikowych takich jak saksofon i klarnet, cienki materiał jest umieszczony na ustniku, tak że gdy grający w niego dmucha, powietrze jest zmuszone przejść do stroika i wprawia go w wibracje. W instrumentach dwustroikowych, takich jak fagoty i obój, materiał umieszczony na otworze ustnika jest grubszy. W dętych drewnianych, takich jak flety, odtwarzacz wdmuchuje powietrze w krawędź ustnika, tworząc w ten sposób dźwięk.
• Swobodna trzcina— Odnosi się do instrumentów dętych, które mają swobodnie wibrujący stroik, a wysokość dźwięku zależy od rozmiaru stroika. Dobrym przykładem tego typu instrumentu jest akordeon.
• Darmowy— Aerofony bezpłatne to takie, w których dźwięk jest wytwarzany przez słup powietrza na zewnątrz samego instrumentu, taki jak ryk byka lub bicz, gdy jest pęknięty.

Elektrofony

Elektrofony to instrumenty muzyczne, które wytwarzają dźwięk elektronicznie lub tradycyjnie wytwarzają jego początkowy dźwięk, a następnie są wzmacniane elektronicznie. Niektóre przykłady instrumentów, które wytwarzają dźwięk elektronicznie, to organy elektroniczne, thereminy i syntezatory. Tradycyjne instrumenty, które są wzmacniane elektronicznie to gitary elektryczne i pianina elektryczne.

Źródła:

• Oliver P. 1988. Muzyko-etnologiczne podejścia do instrumentów muzycznych. Muzyka popularna 7(2):216-218.
• Weisser S i Quanten M. 2011. Ponowne przemyślenie klasyfikacji instrumentów muzycznych: W kierunku modułowego podejścia do systemu Hornbostel-Sachs.Rocznik Muzyki Tradycyjnej 43:122-146.