Constantin Stanislavsky, de beroemde Russische acteur, regisseur en leraar, had een diepgaande invloed op het theater van de 20e eeuw en daarna. Gedurende zijn lange leven ontwikkelde hij een verscheidenheid aan technieken die bekend werden als 'The Stanislavsky System' of 'The Method'. Zijn boeken Mijn leven in de kunst (een autobiografie), Een acteur bereidt zich voor, Een personage bouwen, en Een rol maken worden vandaag de dag nog steeds bestudeerd.
Wat is het Stanislavsky-systeem?
Hoewel zeer complex, was een van de basisdoelen van het "Stanislavsky-systeem" om geloofwaardige, natuurlijke mensen op het podium te portretteren. Dit idee stond in schril contrast met de thespians in het 19e-eeuwse Rusland. De meeste acteurs in die tijd spraken op een grandioze toon en gebaarden op een overdreven manier. Stanislavsky (ook wel gespeld als "Konstantine Stanislavski") hielp daar veel aan te veranderen. In veel opzichten is Stanislavsky de vader van de hedendaagse stijl van Method Acting, een proces waarin acteurs zich zo veel mogelijk in hun personages onderdompelen.
Zijn leven
Geboren: 17 januari 1863.
Ging dood: 7 augustus 1938.
Voordat hij de artiestennaam "Stanislavsky" aannam, was hij Constantin Sergeyvich Alekseyev, een lid van een van de rijkste families in Rusland. Volgens zijn autobiografie, Mijn leven in de kunst, werd hij al op jonge leeftijd betoverd door het theater. Tijdens zijn jeugd ontwikkelde hij een liefde voor poppentheater, ballet, en opera. Tijdens de adolescentie ontwikkelde hij een liefde voor het theater; hij tartte de verwachtingen van familie en sociale klasse door acteur te worden.
Hij stopte met de toneelschool na slechts enkele weken les. De stijl van de dag vroeg om onrealistische, overdramatische uitvoeringen. Het was een stijl die hij verafschuwde omdat het niet echt de menselijke natuur weergaf. Samen met regisseurs Alexander Fedotov en Vladimir Nemirovich-Danchenko, zou Stanislavsky uiteindelijk in 1898 medeoprichter zijn van het Moscow Art Theatre.
Tsjechov en natuurlijke en realistische uitvoeringen
Zijn internationale succes in het begin van de twintigste eeuw hangt samen met de opkomst van Anton Tsjechovs populariteit als toneelschrijver. Tsjechov, al een geliefde verhalenverteller, klom naar een hoger niveau van roem met zijn unieke komische drama's, De Meeuw, Oom Vanya, en De kersenboomgaard. Elke productie van de belangrijkste toneelstukken van Tsjechov stond onder toezicht van Stanislavsky, die zich al vroeg realiseerde dat de personages van Tsjechov niet op traditionele wijze tot leven konden worden gebracht op het podium. Stanislavsky was van mening dat de beste uitvoeringen de meest natuurlijke en realistische waren. Vandaar dat zijn methode zich ontwikkelde en een revolutie teweegbracht in acteertechnieken in heel Europa en uiteindelijk de wereld.
Elementen van deze revolutie in acteertechnieken
Hoewel het Stanislavsky-systeem niet grondig kan worden onderzocht in een kort artikel als dit, zijn hier een paar bepalende aspecten van de methode van deze beroemde leraar:
De "Magische Als"
Een eenvoudige manier om met de Stanislavsky-methode te beginnen, is door jezelf af te vragen: "Wat zou ik doen als ik me in deze situatie bevond?" Dit is een goede manier om rekening te houden met natuurlijke reacties op de gebeurtenissen in het verhaal. Stanislavsky realiseerde zich echter ook dat dit soort 'wat als'-vragen niet altijd tot de beste karakterisering leiden. "Wat zou ik doen?" zou een heel andere vraag kunnen zijn dan "Wat zou Hamlet doen?" Toch is het een goede plek om te beginnen.
Heropvoeding
Acteurs moeten de manier waarop ze bewegen en praten op het podium heroverwegen. Op het podium staan voor een groot publiek kan een intimiderende ervaring zijn - zeker geen onderdeel van het dagelijkse leven van de meeste mensen. Theater begon in het oude Griekenland met maskers en gechoreografeerde sequenties; stijlen kunnen in de daaropvolgende eeuwen zijn veranderd, maar ze werden nog steeds gekenmerkt door de overmatige nadruk van een acteur die in het vroege theater werd aangetroffen. In het echte leven gedragen we ons echter niet zo. Stanislavsky dwong acteurs om manieren te vinden om de natuurgetrouwe menselijke natuur te laten zien, terwijl ze toch luid genoeg konden projecteren zodat het publiek het kon horen.
Observatie
Stanislavsky was de ultieme mensenkijker. Hij moedigde zijn studenten aan om anderen nauwlettend te observeren en zich evenzeer op hun fysieke eigenschappen als op hun persoonlijkheid te concentreren. Nadat hij gewone mensen had bestudeerd, vermomde hij zich vaak als een boer of een oude man en ging hij met de stedelingen om om te zien hoe goed hij erbij kon passen. Ieder mens is uniek. Daarom moet elk personage unieke eigenschappen vertonen - waarvan er vele kunnen worden geïnspireerd en aangepast door de observatie van een acteur.
Motivatie
Het is een clichématige acteursvraag geworden -- Wat is mijn motivatie? Toch is dat precies wat Stanislavsky van zijn acteurs verwachtte. Waarom zegt het personage dit? Waarom verhuist het personage naar dit deel van het podium? Waarom doet ze het lamplicht aan? Waarom haalt hij een pistool uit de la? Sommige acties zijn voor de hand liggend en gemakkelijk uit te leggen. Anderen kunnen mysterieus zijn. Misschien weet de toneelschrijver het niet eens. (Of misschien was de toneelschrijver gewoon lui en had hij iemand nodig om een stoel over het podium te verplaatsen omwille van gemak.) De acteur moet de tekst grondig bestuderen om de motivatie achter de woorden van een personage te bepalen en acties.
Emotioneel geheugen
Stanislavsky wilde niet dat zijn acteurs simpelweg een facsimile van een emotie zouden creëren. Hij wilde dat zijn acteurs de emotie echt zouden voelen. Dus als een scène om extreem verdriet vroeg, moesten acteurs zichzelf in de denkwijze van de situatie van het personage plaatsen, zodat ze echt de gevoelens van intens verdriet ervaren. (Hetzelfde geldt voor alle andere emoties.) Soms is de scène natuurlijk zo dramatisch en het personage zo menselijk dat deze intense emoties voor de acteur vanzelfsprekend zijn. Echter, voor acteurs die niet in staat zijn om contact te maken met de emotionele toestand van het personage, adviseerde Stanislavsky artiesten om in hun persoonlijke herinneringen te reiken en te putten uit vergelijkbare levenservaringen.
zijn erfenis
Het Moskou-theater van Stanislavsky bloeide tijdens de dagen van de Sovjet-Unie, en het gaat zelfs nog steeds door. Zijn manier van acteren heeft vele andere beroemde dramadocenten beïnvloed, waaronder:
- Stella Adler
- Lee Strasberg
- Uta Hagen
