Mat schilderen in film: van verf tot digitaal

Een van de beroemdste shots in de filmgeschiedenis is het slotshot van Raiders van de verloren ark (1981), dat zich afspeelt in een pakhuis van de Amerikaanse overheid gevuld met honderden kratten. In werkelijkheid is bijna de hele opname gemaakt met een techniek die mat schilderen wordt genoemd. De honderden kratten waren eigenlijk een schilderij op een stuk glas dat werd gecombineerd met gefilmde elementen (in dit geval een arbeider die een krat op een kar duwde) om de opname te voltooien. Wat zou anders het bouwen of kopen van honderden kratten vereisen voor een shot dat maar duurt ongeveer 20 seconden werd bereikt met een beetje filmmagie die door de meesten niet wordt herkend publiek. In werkelijkheid gebruiken filmmakers al meer dan 100 jaar matte verf.

Matte schilderij ontwikkeld als een techniek om landschappelijke elementen van een opname uit te breiden, zoals het uitgebreide gebruik van matte schilderijen om de jungle-landschappen van Skull Island in

King Kong(1933) en de skyline van Londen van het begin van de 20e eeuw afgebeeld in Mary Poppins (1964). Het wordt ook gebruikt om moeilijke, gevaarlijke of anderszins onmogelijk te maken opnamen te maken (inclusief die welke onmogelijk duur zouden zijn). Bijvoorbeeld het Vrijheidsbeeld aan het einde van Planeet van de apen (1968) is een mat schilderij omdat het bouwen van een replica op ware grootte of zelfs een gedetailleerde miniatuur waarschijnlijk onbetaalbaar zou zijn geweest voor de productie. In de film van Charlie Chaplin uit 1936 Moderne tijden, werd een mat schilderij gebruikt om een ​​spannende opname te maken waarin het lijkt alsof Chaplins Tramp-personage gevaarlijk rolschaatst terwijl hij geblinddoekt is aan de rand van een gat in de vloer. In werkelijkheid was Chaplin nooit in gevaar omdat het "gat" gewoon een schilderij op glas is dat een paar voet voor de camera is geplaatst in de precieze hoek om het te laten lijken alsof het deel uitmaakt van het tafereel.

Terwijl het gebruik van mattes om bepaalde delen van een afbeelding te blokkeren een techniek was die in de begindagen van het filmmaken werd gebruikt, met filmpionier Georges Méliès vaak gebruik van mat in zijn werk, zijn traditionele matte schilderijen geschilderd met verf op oliebasis op helder glas om gemakkelijker te combineren met film. De vroege Amerikaanse filmmaker Norman Dawn wordt gecrediteerd voor het populariseren van het gebruik van glasmatte schildertechnieken in zijn film uit 1907 Missies van Californië om historische gebouwen weer te geven die niet meer overeind stonden. Binnen een paar jaar werd mat schilderen de geprefereerde techniek voor het weergeven van grootse structuren die te duur zou zijn om te bouwen of opnamen van massale menigten die te duur of te ingewikkeld zouden zijn om schieten.

Natuurlijk kregen veel meesterlijke matte schilders niet de erkenning die ze verdienden voor hun werk, omdat hun composities zo naadloos zijn dat het publiek niet onderscheiden dat een aanzienlijk deel van een bepaalde opname is gemaakt door een visueel effect (hoewel sommige matte schilders werden erkend in Academy Award-nominaties voor beste visuele Effecten). Bovendien werden veel matte schilderijen snel weggegooid door studio's nadat het filmen van een opname was voltooid.

Enkele van de beroemdste matte schilderijopnamen in de filmgeschiedenis zijn:

• Het longshot van de Emerald City in De tovenaar van Oz(1939)
• De uitgestrekte stadsgezichten van het oude Rome in Ben-Huro (1959)
• Veel van de Mount Rushmore-scènes in noordnoordwest (1959)
• Veel van de landschappen in het origineel Star Wars trilogie, waaronder veel van het interieur en exterieur van de Death Stars in Star Wars (1977) en Terugkeer van de Jedi (1983), de buitenkant van het paleis van Jabba the Hutt in Terugkeer van de Jedi, de buitenkant van Cloud City in The Empire Strikes Back (1980), en longshots van de Millennium Falcon in alle drie de films.
• De buitenkant van Superman's Fortress of Solitude in Superman (1978)
• Futuristische stadsgezichten van Los Angeles in Blade Runner (1982)
• De skyline van Gotham City in Batman (1989)
• Het longshot van de RMS Carpathia in Titanic (1997)

Bekroonde matte schilders zijn onder meer Peter Ellenshaw (Mary Poppins, Schateiland), Harrison Ellenshaw (Star Wars, TRON), Christoffel Evans (Terugkeer van de Jedi, Titanic) Mark Sullivan (RoboCop), Albert Whitlock (TV's Star Trek, Aardbeving), en Matthew Yuricich (Blade Runner).

Hoewel verf en penselen in de huidige films zelden worden gebruikt voor mat schilderen, wordt de techniek nog steeds vaak gebruikt in film en televisie met digitale hulpmiddelen. De adembenemende landschappen die te zien zijn in films als de Lord of the Rings trilogie en Zwarte Panter (2018) en televisieseries zoals Game of Thrones (2011-2019) zijn verbeterd of volledig gemaakt door digitaal mat schilderen. Terwijl een enkele matte artiest of een klein aantal matte artiesten aan een film zou kunnen werken in het verftijdperk, zouden tientallen digitale matte artiesten aan de nieuwste Hollywood-kaskrakers kunnen werken. Digitaal mat schilderen is echter niet alleen beperkt tot films met een groot budget vol visuele effecten. Digitaal mat schilderen wordt gebruikt in films, televisieseries en commercials met verschillende budgetformaten.

Hoewel het proces en de tools zijn veranderd, is het doel niet: naadloos de ideale omgeving creëren die de filmmakers voor ogen hadden.