Być może nie najsłynniejszy z opery Giacomo Pucciniego, „Turandot” była ostatnim dziełem włoskiego kompozytora, który zmarł przed jego ukończeniem. Znana miłośnikom współczesnej opery dzięki ostatecznemu oddaniu arii „Nessun Dorma” tenora Luciana Pavarottiego,
„Turandot” jest oparty na sztuce Carlo Gozziego, która sama jest oparta na perskim poemacie epickim „Haft Peykar”. XII-wieczny poeta Nizami napisał opowieść o księciu Calaf, który próbuje uwieść nieczułą księżniczkę Turandot w starożytne Chiny.
Krytyczne przyjęcie Turandot
Premiera Turandot odbyła się 25 kwietnia 1926 w mediolańskiej La Scali. Ponieważ Puccini zmarł nagle w 1924 roku, ostatnie sceny napisał kompozytor Franco Alfano. W szczególności zakończenie jest uważane za kontrowersyjne; nawet po torturowaniu przyjaciela Calafa, Liu, który się zabija, Calaf nadal chce być z Turandot. A Turandot, która była do niego otwarcie wrogo nastawiona aż do śmierci Liu, nagle chce, żeby Calaf ją pokochał.
Fabuła Turandot: Akt 1
Każdy książę chcący poślubić księżniczkę Turandot musi poprawnie odpowiedzieć na trzy zagadki. Jeśli książę zawiedzie, umrze. Jej najnowszym zalotnikiem jest Prince of Persia. Jego los został przypieczętowany przed wydarzeniami otwarcia opery; nie udało mu się odpowiedzieć na zagadki księżniczki Turandot i teraz musi umrzeć o wschodzie księżyca.
Obywatele zbierają się, aby obejrzeć egzekucję, a niewolnica o imieniu Liu nagle woła o pomoc, gdy jej starszy pan, Timur, zostaje zepchnięty na ziemię. Z cienia wyłania się młody mężczyzna, który im pomaga (którym później dowiadujemy się jest książę Calaf). Rozpoznaje Timura jako swojego dawno zaginionego ojca, zdetronizowanego króla Tatarów (obecnie okupowanych przez chińskich władców).
Bojąc się o swoje życie, książę Calaf mówi Timurowi, aby nigdy nie wypowiadał jego imienia na głos. Obaj mężczyźni wciąż uciekają przed wrogami, którzy pokonali ich z ich własnego królestwa. Timur mówi księciu Calaf, że Liu był jego jedynym wiernym sługą. Kiedy książę Calaf pyta ją, dlaczego mu mówi, to dlatego, że Calaf kiedyś uśmiechnął się do niej wiele lat temu.
Książę Calaf jest zdeterminowany, aby pozyskać księżniczkę Turandot jako swoją narzeczoną. Jak to jest w zwyczaju dla każdego potencjalnego zalotnika, książę Kalaf spieszy do ceremonialnego gongu, aby zasygnalizować jego wejście do zawody." Trzech ministrów Turandot (Ping, Pong i Pang) próbuje przekonać księcia Calafa do zmiany umysł.
Timur i Liu również próbują wyperswadować księciu Calafowi. Wygląda na to, że Liu jest jedyną osobą, która może dotrzeć do księcia Calafa, wyznając mu swoją miłość. Ku ich przerażeniu nawet to nie wystarczy, by powstrzymać księcia Kalafa. Uderza w gong, a Turandot przyjmuje wyzwanie.
Fabuła Aktu Turandot 2
Pragnąc uwolnić się od krwawych rządów księżniczki Turandot, Ping, Pang i Pong są w swoich kwaterach przed wschodem słońca, wspominając i opowiadając historie ze swoich przeszłych wcieleń. Dzielą się także historiami poprzednich (i niefortunnych) zalotników księżniczki Turandot. Ich czas jest jednak skrócony, gdyż rozbrzmiewają trąby pałacowe. Ceremonia księżniczki Turandot ma się rozpocząć.
Mieszkańcy miasta zbierają się, aby zobaczyć, jak książę Calaf próbuje dokonać niemożliwego. Zanim pojawi się księżniczka Turandot, jej ojciec zasiada na tronie. Nawet król błaga księcia Calafa, aby odszedł od wyzwania. Ponownie Calaf odmawia. Księżniczka Turandot przybywa i przemawia do zaciekawionego tłumu, opowiadając im historię swojej przodkiczki, księżniczki Lou-Ling. Lou-Ling został brutalnie zamordowany przez zwycięskiego księcia. Aby pomścić jej śmierć, Turandot wyjaśnia, że zwróciła się przeciwko wszystkim mężczyznom i żaden mężczyzna nigdy jej nie posiądzie.
Jej pierwsza zagadka:
„Co rodzi się każdej nocy i umiera o świcie?”
"Mieć nadzieję!" Prince Calaf domyśla się poprawnie.
Turandot, niewzruszona, zadaje swoją drugą zagadkę:
„Co migocze czerwone i ciepłe jak płomień, ale nie jest ogniem?”
"Krew." Calaf znowu ma rację.
Tym razem księżniczka staje się zdenerwowana. Żaden zalotnik nie posunął się tak daleko. Zadaje swoją trzecią zagadkę:
„Co jest jak lód, który jeszcze płonie?”
W tłumie zapada cisza. Kilka chwil później Calaf krzyczy: „Turandot!” Znowu ma rację.
Tłum wiwatuje i gratuluje Calafowi. Księżniczka Turandot błaga ojca, aby uwolnił ją od poślubienia księcia Calafa, który jest dla niej obcy. Jej ojciec odmawia. Książę Calaf, aby uspokoić jej emocje, zadaje jej własną zagadkę. Jeśli odpowie poprawnie, zgodzi się na wyrok śmierci. Jeśli odpowie niepoprawnie, będzie musiała za niego wyjść. Akceptuje umowę księcia Calafa. Zagadka księcia brzmi: „Jak się nazywa?” Daje jej odpowiedź do świtu.
Fabuła Aktu Turandot 3
Tego wieczoru, w pałacowym ogrodzie, książę Calaf słyszy dekret, że nikt w Pekinie nie będzie spał, dopóki Turandot nie pozna imienia swojego zalotnika. Jeśli nie pozna jego imienia, wszyscy w mieście zostaną zabici. Książę Kalaf śpiewa słynną arię, Nessun Dorma („Nikt nie śpi”).
Trzej ministrowie próbują przekupić księcia Calafa, aby wycofał się z umowy, ale znowu im się to nie udaje. Tłumy chwytają księcia Calafa i grożą mu sztyletami, a Liu i Timur zostają wciągnięci przez żołnierzy.
Książę próbuje przekonać tłum, że tylko on sam zna jego imię. Kiedy Turandot przybywa, Liu, wierna Timurowi, krzyczy, że tylko ona zna imię nieznajomego. Turandot każe ją torturować, ale Liu odmawia wyjawienia sekretu.
Pod wrażeniem lojalności Liu, Turandot pyta Liu, jak może milczeć. „Miłość” – odpowiada Liu. Turandot złośliwie nakazuje swoim żołnierzom, aby nasilili tortury Liu. W tym momencie, obawiając się, że książę Calaf może interweniować i zostać zabity, Liu chwyta jeden ze sztyletów żołnierza i zabija się.
Timur i tłum podążają za ciałem Liu, gdy jest zabierane. Pozostali tylko książę Kalaf i Turandot. Nazywa ją Księżniczką Śmierci, ale mocno ją całuje. Turandot zaczyna płakać, bo po raz pierwszy została pocałowana. Książę Calaf następnie mówi jej swoje prawdziwe imię.
Z księciem Calafem siedzącym na tronie, Turandot zbliża się i odwraca twarzą do tłumu. Mówi im, że nieznajomy ma na imię „Miłość”.
