Het CSI-effect is een overtuiging die voornamelijk onder mensen leeft wetshandhavingspersoneel en aanklagers dat forensische wetenschappelijke televisiedrama's Amerikaanse juryleden beïnvloeden om meer forensisch bewijsmateriaal te willen om verdachten van misdaden te veroordelen. Het is bedacht uit de show CSI: Onderzoek naar plaats delict, dat vijftien seizoenen op CBS werd uitgezonden en nog steeds in gesyndiceerde herhalingen verschijnt.
Publieke percepties van forensische wetenschap
In forensische wetenschap televisiedrama's, rechercheurs van plaats delict verzamel en analyseer bewijsmateriaal, interview verdachten en los de misdaad op in één uur. Politie en aanklagers weten dat dit onrealistisch is, maar ze zijn bezorgd dat de futuristische technologie en snelle oplossingen die kijkers elke week zien, de verwachtingen van het publiek ten aanzien van misdaadoplossers bepalen.
Televisieschrijvers en -producenten laten hun personages niet leven binnen de tijds- en financieringsbeperkingen die aan echte forensische wetenschappers worden opgelegd. Professionals zijn bang dat juryleden schuldige verdachten zullen vrijspreken omdat forensisch bewijsmateriaal tijdens de rechtszaak niet door de aanklager wordt gepresenteerd. Sommige experts zeggen dat ze getuige waren van een verandering in de belangstelling van de jury voor forensisch bewijs toen de televisieprogramma's begin jaren 2000 populair werden.
‘Praten over wetenschap in de rechtszaal was vroeger hetzelfde als praten over geometrie: een echte afknapper voor de jury. Nu... je kunt met juryleden praten over (wetenschappelijk bewijs) en aan de blikken op hun gezichten zien dat ze het fascinerend vinden”, vertelde juryadviseur Robert Hirschhorn. VS vandaag in 2004.
Het CSI-effect op processen en veroordelingen
Het CSI-effect is niet door empirisch onderzoek onderbouwd. “Hoewel enig bestaand bewijsmateriaal over de besluitvorming van juryleden consistent is met het CSI-effect, is het net zo aannemelijk dat het kijken naar CSI heeft de tegenovergestelde impact op juryleden en vergroot hun neiging om te veroordelen”, zei Tom Tyler, hoogleraar rechten en psychologie aan de Yale Law School, in de Yale Law Review in 2006.
Er zijn gevallen gedocumenteerd in nieuwsverhalen waarin juryleden specifiek om forensisch bewijs vragen. Zelfs als deze gevallen kunnen worden toegeschreven aan het CSI-effect, bewijzen ze zelf niet empirisch dat dit een wijdverbreid fenomeen is.
Verhalen als deze dwingen aanklagers om aan jury's uiteen te zetten waarom bepaalde bewijsstukken in een zaak wel of niet voorkomen. Juryleden in een moordzaak mogen bijvoorbeeld verwachten ballistische bewijzen te horen als de moord met een vuurwapen is gepleegd. Als de kogels zo beschadigd waren dat ze niet definitief konden worden gekoppeld aan het vermeende moordwapen, een aanklager zou dit uitleggen in plaats van het ballistische rapport weg te laten uit het bewijsmateriaal van de staat lijst.
De criminologieprofessoren Gregg Barak, Young Kim en Donald Shelton van de Eastern Michigan University deden onderzoek naar de meningen van potentiële juryleden in Ann Arbor, Michigan. In de zomer van 2006 gingen ze op zoek naar de vraag of mensen die naar programma's keken, het leuk vonden CSI eisten meer wetenschappelijk bewijs voordat ze een verdachte zouden veroordelen.
"Hoewel CSI kijkers hadden hogere verwachtingen van wetenschappelijk bewijs dan niet-CSI Voor de kijkers hadden deze verwachtingen weinig of geen invloed op de neiging van de respondenten om te veroordelen. Wij geloven dat dit een belangrijke bevinding is en ogenschijnlijk heel goed nieuws voor het strafrechtsysteem van ons land: dat wil zeggen verschillen in verwachtingen over bewijsmateriaal vertaalde zich niet in belangrijke verschillen in de bereidheid om te veroordelen”, schreef Shelton over het onderzoek voor het National Institute of Justice in Maart 2008.
Shelton zei dat er meer een ‘tech-effect’ werd waargenomen waarbij juryleden worden beïnvloed door de technologische vooruitgang in plaats van door wat ze op televisie zien. Omdat juryleden de technologische vooruitgang in hun eigen leven zien, verwachten ze dat de forensische wetenschapstechnologie gelijke tred zal houden met de consumententechnologie of deze zelfs zal overtreffen.
